KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE

ŻYCIOWE  WĘDRÓWKI

Adam Mickiewicz Stepy akermańskie

 – wie, co to jest obraz poetycki
– wskazuje i nazywa wybrany środek poetycki
– cytuje fragmenty przekazujące wrażenia zmysłowe
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– wyjaśnia, co robi bohater liryczny
– nazywa przestrzeń pokazaną w utworze
– zna pojęcie sonetu 

– wyodrębnia obrazy poetyckie w utworze
– wskazuje i nazywa podstawowe środki językowe
– nazywa zmysły, które zostały przywołane w tekście
– utożsamia bohatera lirycznego z osobą mówiącą
– dostrzega motyw wędrówki
– omawia przestrzeń zobrazowaną w utworze
– wyróżnia sonet spośród innych gatunków lirycznych

– omawia zawartość obrazów poetyckich
– wskazuje i nazywa zastosowane w utworze środki językowe
– ustala, jakimi środkami językowymi zostały przekazane wrażenia zmysłowe
– wstępnie charakteryzuje  bohatera lirycznego
– omawia motyw wędrówki
– wie, że przestrzeń ma znaczenie symboliczne
– omawia cechy sonetu jako gatunku lirycznego

– omawia relacje między obrazami poetyckimi
– określa funkcję  zastosowanych w wierszu środków językowych
– omawia wrażenia zmysłowe przedstawione w tekście
– omawia postać bohatera lirycznego
– omawia znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia symbolikę przestrzeni
– wyjaśnia, jak sonet jako gatunek łączy się ze sposobem obrazowania w utworze 

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem językowych środków opisu

Edward Stachura

Wędrówką życie jest człowieka…

– wie, co może być motywem
– wskazuje wersy, w których ujawnia się osoba mówiąca
– przypomina, co to jest pytanie retoryczne
– formułuje jedno pytanie do tekstu
– wie, co to jest teza 

– dostrzega w tekście motyw wędrówki
– zbiera informacje o osobie mówiącej
– cytuje pytania retoryczne
– formułuje kilka pytań do tekstu
– cytuje wers o charakterze tezy

– omawia motyw wędrówki wykorzystany w wierszu
– omawia osobę mówiącą w wierszu
– ustala, czego dotyczą pytania retoryczne
– formułuje pytania do tekstu
– wyjaśnia, czego dotyczy teza zawarta w utworze  

– omawia symboliczne znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia życiową postawę osoby mówiącej
– omawia funkcję pytań retorycznych
– formułuje wszystkie możliwe pytania do tekstu
– ustosunkowuje się do tezy zawartej w utworze

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem symboliki motywu wędrówki 

Jarosław Marek Rymkiewicz  Ogród w Milanówku, pieśń nocnego wędrowca

– przypomina, co może być motywem
– wymienia bohaterów utworu
– dostrzega osobę mówiącą w wierszu
– łączy odpowiednie środki językowe z opisem przestrzeni
– wskazuje wersy, w których jest mowa o Bogu 

– dostrzega motyw ogrodu w tekście
– wydobywa informacje o bohaterach utworu
– zbiera informacje o osobie mówiącej
– wskazuje środki językowe opisujące przestrzeń
– wstępnie określa relacje między Bogiem, człowiekiem i naturą

– omawia motyw ogrodu występujący w wierszu
– porządkuje informacje o bohaterach utworu
– krótko wypowiada się na temat osoby mówiącej
– nazywa środki językowe opisujące przestrzeń
– wypowiada się na temat relacji między Bogiem, człowiekiem i naturą

– omawia symboliczne znaczenia motywu ogrodu
– omawia bohaterów utworu
– omawia osobę mówiącą
– omawia sposób obrazowania przestrzeni
– omawia relacje między Bogiem, człowiekiem i naturą

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Bogiem, człowiekiem i naturą 

Caspar David Friedrich, Wędrowiec nad morzem mgły (reprodukcja obrazu)

– wymienia główne elementy przedstawione na obrazie
– opowiada, co przedstawia obraz
– rozpoznaje motyw wędrówki
– dostrzega różne rodzaje przestrzeni pokazane na obrazie
– przedstawia podstawowe informacje związane z postacią pokazana na obrazie
– zna pojęcie perspektywa
– układa krótki monolog wewnętrzny
– tworzy prosty opis obrazu

– nazywa elementy przedstawione na obrazie
– wydobywa znaczenia dosłowne dzieła
– omawia elementy związane z motywem wędrówki
– nazywa rodzaje przestrzeni pokazane na obrazie
– omawia postać przedstawioną na obrazie
– wyjaśnia, na czym polega perspektywa
– układa monolog wewnętrzny
– tworzy opis obrazu

– omawia elementy przedstawione na obrazie
– wydobywa znaczenia przenośne dzieła
– omawia znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia przestrzeń pokazaną na obrazie,
– omawia znaczenia związane z postacią przedstawioną na obrazie
– omawia perspektywę obrazu
– tworzy rozbudowany monolog wewnętrzny
– tworzy ciekawy opis obrazu 

– omawia sytuację przedstawioną na obrazie
– omawia znaczenia przenośne dzieła
– łączy motyw wędrówki przedstawiony na obrazie z innymi dziełami
– omawia znaczenia związane z przestrzenią ukazaną na obrazie
– omawia malarskie sposoby pokazania postaci i związane z nią znaczenia
– omawia znaczenia obrazu wynikające z wykorzystania perspektywy
– tworzy rozbudowany monolog wewnętrzny związany ze znaczeniami obrazu
– opisuje obraz – zwraca uwagę na środki języka malarskiego 

– samodzielnie analizuje i interpretuje obraz ze szczególnym uwzględnieniem roli środków języka malarskiego dla tworzenia znaczeń naddanych dzieła
– tworzy monolog wewnętrzny –podkreślają subiektywizm wypowiedzi i emocje
– opisuje obraz ze szczególnym zwróceniem uwagi na wrażenia, jakie wywołuje na odbiorcy 

Wirtualny spacer – literackie gry planszowe

– we wskazanym programie internetowym opracowuje (z pomocą )  grę planszową

– we wskazanym programie internetowym opracowuje grę planszową

– w samodzielnie wybranym programie internetowym opracowuje grę planszową

– w samodzielnie wybranym programie internetowym opracowuje grę planszową, dodaje do niej zagadki literackie

– samodzielnie tworzy ciekawą, o dużym stopniu skomplikowania literacką  grę planszową

                                                                                                              MAŁE OJCZYZNY

Adam Mickiewicz

Pan Tadeusz

– odtwarza wybrane elementy świata przedstawionego
– przypomina, co to jest wątek
– odtwarza wybrane wydarzenie z fabuły utworu, wyjaśnia różnice między bohaterem indywidualnym i zbiorowym
– krótko charakteryzuje wybranego bohatera
– wie, kiedy bohatera nazywamy dynamicznym
– zna epopeję jako gatunek, wie, co to jest geneza utworu

– porządkuje elementy świata przedstawionego, wymienia wątki utworu
– odtwarza kilka wydarzeń z fabuły utworu
– wymienia kilku bohaterów indywidualnych, określa, kto jest bohaterem zbiorowym
– charakteryzuje wybranego bohatera
– wyjaśnia, kto i dlaczego jest bohaterem dynamicznym
– odróżnia epopeję od innych gatunków epickich
– wyjaśnia, czym jest geneza utworu 

– omawia elementy świata przedstawionego
– omawia wątki utworu
– wskazuje i omawia najważniejsze wydarzenia fabuły
– wyjaśnia, kto jest bohaterem indywidualnym, a kto zbiorowym  w utworze
– dokonuje pełnej charakterystyki wybranego bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika dynamizm w charakterystyce bohatera
– wskazuje cechy epopei
– zna podstawowe fakty związane z genezą utworu

– omawia relacje między elementami świata przedstawionego
– omawia związki wątków ze sobą
– omawia sposób prowadzenia fabuły w utworze
– omawia zależności między bohaterami indywidualnymi a bohaterem zbiorowym
– dokonuje charakterystyki porównawczej wybranych bohaterów
– zestawia bohaterów dynamicznych i statycznych
– wyjaśnia, dlaczego utwór jest epopeją
– omawia genezę utworu

– dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji utworu ze szczególnym uwzględnieniem jego znaczenia w polskiej kulturze 

Olga Tokarczuk

Czas Prawieku

– wydobywa informacje z teksu dotyczące prezentowanego miejsca
– zna pojęcie mityzacja
– wylicza opisane elementy natury
– zna pojęcie mała ojczyzna 

– odtwarza wydobyte z tekstu informacje
– wie, na czym polega mityzacja
– wstępnie omawia przedstawione elementy natury
– wyjaśnia, co oznacza termin mała ojczyzna

– porządkuje i odtwarza informacje dotyczące prezentowanego miejsca
– wyjaśnia, na czym polega mityzacja
– dostrzega związki między przedstawionymi elementami natury
– opowiada o przedstawionych elementach natury
– wypowiada się o Prawieku jako małej ojczyźnie 

– opowiada własnymi słowami, co wiadomo o opisywanym miejscu
– wyjaśnia, jakie znaczenia związane są z mityzacją przestrzeni
– omawia relacje między przedstawionymi elementami natury
– wyjaśnia, co to znaczy, że Prawiek jest małą ojczyzną

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem konwencji obrazowania przestrzeni 

Adam Pańczuk

 Karczeby (fotoreportaż)

– wyróżnia fotoreportaż spośród innych tekstów kultury
– czyta ze zrozumieniem informacje dotyczące tytułu fotoreportażu
– zna pojęcie etymologia
– przedstawia swoje odczucia związane z obejrzanymi fotografiami
– dostrzega symbolikę niektórych elementów fotografii
– pisze proste opowiadanie

– wymienia podstawowe cechy fotoreportażu
– wypowiada się na temat tytułu fotoreportażu
– łączy pojęcie etymologia z pochodzeniem wyrazów
– wypowiada się na temat obejrzanych fotografii
– wskazuje elementy o znaczeniu symbolicznym
– pisze opowiadanie

– wyjaśnia, czym cechuje się fotoreportaż
– odtwarza własnymi słowami informacje dotyczące tytułu fotoreportażu
– wyjaśnia pojęcie etymologia
– omawia obejrzane fotografie
– wyjaśnia symboliczne znaczenia elementów fotografii
– pisze ciekawe opowiadanie

– przedstawia swój stosunek do fotoreportażu jako tekstu kultury
– tworzy wypowiedź związaną z tytułem fotoreportażu
– korzystając ze słownika etymologicznego wyjaśnia pochodzenie słów
– ocenia obejrzane fotografie
– tworzy dłuższą, zwartą wypowiedź dotycząca symboliki cyklu fotografii
– pisze opowiadanie, stosuje ciekawe rozwiązania fabularne

– samodzielnie analizuje i interpretuje fotoreportaż ze szczególnym uwzględnieniem funkcji środków  kreujących metaforyczne znaczenia
– pisze rozbudowane opowiadanie z elementami opisu i charakterystyki  

Mała ojczyzna

– odtwarza najważniejsze informacje zawarte w artykule
– wie, że obok literatury pięknej istnieją teksty publicystyczne
– wydobywa najważniejsze myśli z artykułu
– dostrzega argumenty zawarte w tekście
– wyodrębnia akapity w tekście 

– odtwarza i porządkuje informacje zawarte w tekście
– odróżnia publicystykę od literatury pięknej
– streszcza artykuł
– odtwarza główne argumenty zawarte w tekście
– omawia zawartość treściową kolejnych akapitów

– omawia najważniejsze informacje zawarte w artykule
– wyjaśnia, czym różni się publicystyka od literatury pięknej
– funkcjonalnie streszcza za artykuł
– odtwarza wszystkie argumenty zawarte w tekście
– określa związek między poszczególnymi akapitami

– odtwarza wywód zawarty w artykule
– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do publicystyki
– pisze streszczenie przy zachowaniu wszystkich wymogów tej formy wypowiedzi
– ustosunkowuje się do argumentów zawartych w tekście
– wskazuje akapit synonimiczny

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego intencji 

Wirtualny spacer – fotoreportaż

– przygotowuje prosty fotoreportaż o swoim regionie

– przygotowuje fotoreportaż o swoim regionie

– przygotowuje ciekawy fotoreportaż o swoim regionie

– przygotowuje fotoreportaż o swoim regionie, dba o artystyczną formę fotografii

– przygotowuje oryginalny, twórczy fotoreportaż o swoim regionie, za pomocą właściwych środków przekazuje w nim znaczenia metaforyczne

                                                                                                      WIDZIEĆ SERCEM

Henryk Sienkiewicz

Quo vadis                                                                                                      WIDZIEĆ SERCEM

– wymienia elementy świata przedstawionego
– wyodrębnia główny wątek utworu
– wie, jakie wydarzenie można nazwać punktem kulminacyjnym
– zna powieść historyczną jako typ powieści
– odróżnia elementy fikcyjne od rzeczywistych
– przypomina, kiedy bohater jest statyczny, a kiedy dynamiczny
– pisze proste podziękowanie 

– omawia wybrane elementy świata przedstawionego
– wyodrębnia wątki w utworze
– wskazuje wydarzenie, które stanowi punkt kulminacyjny
– wie, że utwór jest powieścią historyczną
– wymienia elementy fikcyjne i rzeczywiste w powieści
– wskazuje bohatera statycznego i dynamicznego
– pisze podziękowanie

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– dostrzega zależności między wątkami
– opowiada przebieg wydarzenia będącego punktem kulminacyjnym
– wskazuje cechy powieści historycznej
– określa rolę elementów rzeczywistych w fabule
– wyjaśnia różnicę między bohaterem statycznym a dynamicznym
– pisze oryginalne podziękowanie

– omawia relacje między elementami świata przedstawianego
– omawia układ wątków
– omawia funkcję punktu kulminacyjnego w utworze
– wyjaśnia, dlaczego utwór jest powieścią historyczną
– omawia relacje między elementami fikcyjnymi i rzeczywistymi
– omawia funkcję bohaterów statycznych i dynamicznych  w powieści
– pisze podziękowanie – zachowuje wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem relacji między elementami fikcyjnymi a historycznymi 

Jan Parandowski

Eros i Psyche

– czyta mit ze zrozumieniem

– wskazuje w tekście przykład frazeologizmu

– opowiada, jak w mitach  jest przedstawiony Eros

– wymienia przykład utworu literackiego związanego tematycznie z mitem Eros i Psyche 

– opowiada płynnie treść mitu

– rozpoznaje w tekście frazeologizmy

– przedstawia swoje wyobrażenie Erosa

– wymienia kilka utworów  literackich związane tematycznie z mitem Eros i Psyche 

– wypisuje wydarzenia mitu w postaci wątku

– wyjaśnia znaczenia wynikające z frazeologizmów

– opowiada jak wyobraża sobie Erosa

– wymienia różne utwory literackie związane tematycznie z mitem Eros i Psyche

– wie, co to jest wątek, wyodrębnia wątek w tekście

 – wyjaśnia funkcję frazeologizmów w tekście

– przedstawia swoje wyobrażenie Erosa, uzasadnia je

– wymienia utwory literackie związane tematycznie z mitem Eros i Psyche, przedstawia ich problematykę

– przedstawia w dłuższej wypowiedzi kulturową rolę mitu o Erosie o Psyche, jego związki z innymi tekstami literackimi

Wisława Szymborska

Miłość szczęśliwa

– wie, o czym mówi wiersz

– wie, kto to jest osoba mówiąca w utworze lirycznym

– cytuje pytania postawione w tekście 

– opowiada własnymi słowami, o czym mówi wiersz

– odróżnia osobę mówiącą od autora

– cytuje wersy, w których osoba mówiąca ujawnia swoje opinie 

– formułuje temat utworu

– określa osobę mówiącą w tekście

– określa funkcję pytań postawionych w tekście 

– określa temat utworu w powiązaniu z innymi znanymi tekstami poświęconymi miłości

– odczytuje intencje osoby mówiącej

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz, w interpretacji wykorzystuje odniesienia do innych tekstów  

Antonio Canova

Eros i Psyche (rzeźba)

– wie, kogo przedstawia rzeźba

– wie, że dzieło ma dynamiczny charakter

– w prosty sposób opisuje sposób przedstawienia postaci

– wstępnie określa swoje odczucia wywołane oglądaną rzeźbą 

– dostrzega związek rzeźby z mitem

– wie, co może być źródłem dynamizmu  i wstępnie go wyjaśnia

– opisuje sposób przedstawienia postaci,

– nazywa swoje odczucia związane z oglądaną rzeźbą

– wypowiada się na temat związku rzeźby z mitem

– wskazuje sposoby uzyskania dynamizmu

– wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci

– nazywa uczucia wyrażane przez ukazane postacie 

– wyjaśnia, na czym polega związek rzeźby z mitem

– wyjaśnia, co jest źródłem dynamizmu rzeźby

– w szczegółowy sposób opisuje sposób przedstawienia postaci

– wypowiada się na temat emocji wyrażanych i wywoływanych przez rzeźbę 

– tworzy rozwiniętą wypowiedź na temat znaczeń wynikających z rzeźby, łączy je ze środkami wyrazu wykorzystanymi przez artystę oraz z treściami mitu 

Wirtualny spacer – motyw miłości w antologii

– korzystając z pomocy, tworzy prostą antologię dzieł o tematyce miłosnej

– tworzy prostą antologię dzieł o tematyce miłosnej

– tworzy antologię dzieł o tematyce miłosnej

– tworzy zróżnicowaną antologię dzieł o tematyce miłosnej

– tworzy zróżnicowaną antologię dzieł o tematyce miłosnej, wyjaśnia zasady doboru i ułożenia materiału 

                                                                                             OCALIĆ TOŻSAMOŚĆ

Stefan Żeromski

Syzyfowe prace

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– krótko opowiada o gimnazjum klerykowskim
– zna pojęcie rusyfikacji
– przedstawia Bernarda Zygiera
– wyjaśnia, jak rozumie pojęcie motyw postępowania
– opowiada o lekcji języka polskiego 

– porządkuje elementy świata przedstawionego

– krótko opowiada, jak przebiegała nauka w klerykowskim gimnazjum

– wyjaśnia, na czym polegała rusyfikacja
– zbiera informacje o Bernardzie Zygierze
– wskazuje motywy postępowania głównych bohaterów
– opowiada o reakcjach uczniów  i nauczyciela na recytację Reduty Ordona

– omawia elementy świata przestawionego,

– przedstawia rozwiniętą wypowiedź o przebiegu nauki w klerykowskim gimnazjum
– wymienia sposoby przeciwstawiania się rusyfikacji

– porządkuje informacje o Bernardzie Zygierze
– omawia motywy postępowania bohaterów
– wyjaśnia, jaką rolę odegrała recytacja Reduty Ordona w budzeniu świadomości narodowej

– omawia relacje między elementami świata przedstawionego
– ocenia, jak przebiegała nauka w klerykowskim gimnazjum

– omawia sposoby przeciwstawianie się rusyfikacji

– przedstawia i charakteryzuje Bernarda Zygiera
– ocenia motywy postępowania postaci
– wypowiada się na temat roli literatury w życiu narodu 

– samodzielnie analizuje i interpretuje powieść ze szczególnym uwzględnieniem problemu dojrzewania do poczucia tożsamości narodowej 

Maria Dąbrowska

Marcin Kozera

– wskazuje najważniejsze elementy świata przedstawionego
– dostrzega obecność narratora
– przedstawia najważniejsze informacje dotyczące tytułowego bohatera
– opowiada o rozterkach bohatera
– zna pojęcie tożsamości narodowej

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– przypomina informacje na temat narratora i narracji
– przedstawia i charakteryzuje tytułowego bohatera
– szereguje wydarzenia pokazujące dojrzewanie bohatera
– rozumie pojęcie tożsamości narodowej

– opowiada o elementach świata przedstawionego
– określa narratora
– omawia relacje bohatera ze światem
– opowiada, jak bohater zyskał poczucie przynależności narodowej
– krótko wyjaśnia pojęcie tożsamości narodowej

– streszcza utwór
– omawia rolę narratora w utworze
– omawia zmiany w świadomości tytułowego bohatera
– łączy opowieść o dojrzewaniu bohatera ze znaczeniami naddanymi tekstu
– wypowiada się na temat poczucia tożsamości narodowej

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem dydaktycznego przesłania tekstu

Jan Paweł II

Pamięć i tożsamość

– wie, o czym mówi tekst

– odtwarza główne tezy autora na temat patriotyzmu

– wyodrębnia w tekście akapity 

– odtwarza wywód  autora własnymi słowami

– odtwarza poglądy autora na temat patriotyzmu

– wie, na czym polega rytm akapitowy

– relacjonuje, o czym mówi autor w swoim wywodzie

– na podstawie tekstu i wypowiada się na temat patriotyzmu

– określa zawartość treściową poszczególnych akapitów

– wyjaśnia, jak autor tłumaczy pochodzenie i znaczenie słowa ojczyzna

– na podstawie własnych przemyśleń wypowiada się na temat patriotyzmu

– omawia relacje między akapitami

– przygotowuje zestaw ćwiczeń słownikowych związanych z pojęciem ojczyzna  

Wirtualny spacer – tworzenie GIF-ów

– wybiera obrazy do animacji, korzystając z pomocy, tworzy proste GIF-y

– wybiera obrazy do animacji, tworzy proste GIF-y

– wybiera obrazy do animacji, tworzy oryginalne GIF-y

– uzasadnia wybór obrazów do animacji, tworzy ciekawe i oryginalne GIF-y

– tworzy oryginalne, ciekawe GIF-y wyraźnie eksponujące intencje twórcy 

                                                                                                 NA REGIONALNĄ NUTĘ

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

O Zwyrtale muzykancie

– odczytuje płynnie tekst
– wie, co to jest dialektyzm
– zna terminy gwara i dialekt
– krótko wypowiada się na temat bohatera

– tłumaczy wybrane fragmenty tekstu na język literacki
– podaje przykłady dialektyzmów
– wie, co to jest gwara i dialekt
– opowiada o bohaterze

– korzysta z przypisów przy tłumaczeniu tekstu na język literacki
– podaje różne przykłady dialektyzmów

– rozróżnia gwarę i dialekt
– wypowiada się na temat sposobu życia i myślenia bohatera

– tłumaczy tekst na język literacki
– dzieli dialektyzmy na różne rodzaje
– wyjaśnia, co to jest gwara i dialekt
– omawia filozofię życia bohatera

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem

 zawartej w nim filozofii życia

Władysław Reymont

Chłopi (frag.)

– wyjaśnia, czego dotyczy narracja fragmentu
– zna pojęcie stylizacja gwarowa
– rozpoznaje dynamiczny charakter wypowiedzi
 

– omawia narrację fragmentu
– wie, na czym polega stylizacja gwarowa
– wskazuje podstawowe środki językowe dynamizujące wypowiedź

– wyodrębnia w narracji części tematyczne
– wyjaśnia, na czym polega stylizacja gwarowa
– nazywa wszystkie środki dynamizujące wypowiedź

– charakteryzuje narratora
– omawia znaczenie stylizacji gwarowej we fragmencie
– omawia sposoby dynamizowania wypowiedzi w kontekście jej tematyki

– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki wypowiedzi

Stanisław Witkiewicz

Willa Koliba (architektura)

– rozpoznaje architekturę jako dziedzinę sztuki
– zna pojęcie stylu architektonicznego
– wie, że budynek reprezentuje styl zakopiański

– przedstawia wrażenia, jakie wywołuje na nim budowla
– wyjaśnia ogólnie pojęcie stylu architektonicznego
– wymienia główne cechy stylu zakopiańskiego

– wymienia charakterystyczne elementy budowli
– wyjaśnia pojęcie stylu architektonicznego
– wymienia konstytutywne cechy stylu zakopiańskiego

– omawia charakterystyczne cechy budowli
– wyjaśnia, co składa się na styl architektoniczny
– omawia styl zakopiański

– wyczerpująco omawia budowlę ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki jej stylu architektonicznego

Wirtualny spacer – projekt fanpage’a

– zbiera podstawowe informacje o kulturze regionu
– korzystając z pomocy, tworzy fanpage

– zbiera informacje o kulturze regionu
– tworzy fanpage

– zbiera ważne informacje o kulturze regionu
– tworzy fanpage

– zbiera i porządkuje ważne informacje o kulturze regionu
– tworzy i prowadzi fanpage

– jest znawcą kultury regionu, tworzy i aktywnie prowadzi fanpage

                                                                                            STRACONE POKOLENIE

Krzysztof Kamil Baczyński

Z głową na karabinie

– zna termin pokolenie Kolumbów
– wie, że niektóre elementy utworu mają znaczenie symboliczne
– wskazuje formy gramatyczne ujawniające osobę mówiącą
– przypomina, na czym polega kontrast jako środek poetycki
– zna pojęcie peryfraza
– ma świadomość tragizmu pokolenia wojennego

– wie, jakie pokolenia nazywamy pokoleniem Kolumbów
– rozpoznaje elementy symboliczne
– rozpoznaje podmiot liryczny
– rozpoznaje kontrast
– wskazuje peryfrazę
– wyjaśnia, na czym polega tragizm pokolenia wojennego

– wyjaśnia znaczenie nazwy pokolenie Kolumbów
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– charakteryzuje podmiot liryczny
– wyjaśnia, które elementy zostały zestawione na zasadzie kontrastu
– wyjaśnia, czego dotyczy peryfraza
– wypowiada się wyczerpująco na temat tragizmu pokolenia wojennego

– omawia pochodzenie i znaczenie terminu pokolenie Kolumbów
– interpretuje znaczenia elementów symbolicznych w kontekście całości utworu
– omawia podmiot liryczny jako reprezentanta pokolenia
– wyjaśnia funkcję kontrastu
– wyjaśnia funkcję peryfrazy
– wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm pokolenia wojennego

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn i przejawów tragizmu pokolenia Kolumbów

Krzysztof Kamil Baczyński, Elegia o   [chłopcu polskim]

– wie, że utwór jest elegią
– wskazuje formy gramatyczne pozwalające wyróżnić osobę mówiącą
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– przypomina, na czym polega kontrast
– wskazuje przykład metafory

– wie, czym cechuje się elegia
– rozpoznaje osobę mówiącą
– wskazuje bohatera lirycznego
– rozpoznaje kontrast w wierszu
– rozpoznaje metafory w utworze

– wyjaśnia, czym cechuje się elegia jako gatunek liryczny
– charakteryzuje osobę mówiącą
– omawia bohatera lirycznego utworu
– wyjaśnia, z czym jest związany kontrast w wierszu
– wyjaśnia znaczenia metaforyczne

– wyjaśnia, dlaczego utwór jest elegią
– omawia relację między osobą mówiącą i bohaterem lirycznym
– tworzy dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
– wyjaśnia funkcję kontrastu
– interpretuje znaczenia wynikające z metafor 

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn i przejawów tragizmu bohaterów 

Zbigniew Herbert

Nike, która się waha

– wie, kim była Nike
– zna pojęcie reinterpretacja
– wskazuje bohatera lirycznego
– wie, że bohater jest postacią tragiczną
– wie, że utwór reprezentuje wiersz wolny

– rozpoznaje motywy mitologiczne w wierszu
– wie, na czym polega reinterpretacja
– przedstawia bohatera lirycznego
– krótko wyjaśnia, dlaczego bohater jest postacią tragiczną
– wie, czym cechuje się wiersz wolny

– omawia motywy mitologiczne wykorzystane w wierszu
– wyjaśnia, na czym polega reinterpretacja w wierszu
– charakteryzuje bohatera lirycznego
– omawia tragizm bohatera lirycznego
– wymienia wszystkie cechy wiersza wolnego

– wyjaśnia znaczenia motywów mitologicznych występujących w  wierszu
– formułuje znaczenia związane z reinterpretacją motywów mitologicznych
– tworzy dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
–  wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm bohatera
– omawia budowę utworu

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem znaczeń związanych z reinterpretacją motywów mitologicznych

Andrzej Wróblewski

Matka z zabitym dzieckiem

Syn i zabita matka

– dostrzega podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– dostrzega znaczącą kolorystykę obrazów
– dostrzega główną zasadę kompozycyjną obrazów
– wymienia bohaterów obrazów
– zna pojęcie styl malarstwa

– wskazuje podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– omawia kolorystykę obrazów
– omawia kompozycję obrazów
– wypowiada się na temat bohaterów obrazów
– wie, co składa się na styl malarstwa

– wypowiada się na temat podobieństw tematycznych i estetycznych obrazów
– omawia funkcję kolorów na obrazach
– wypowiada się na temat kompozycji obrazów
– zestawia bohaterów obrazów
– wymienia główne cechy stylu malarstwa A.  Wróblewskiego

– omawia wyczerpująco podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– wyjaśnia symboliczne znaczenia kolorystyki obrazów
– wskazuje znaczenia wynikające z kompozycji obrazów
– omawia relacje zachodzące między bohaterami obrazów i sposób ich zobrazowania
– omawia styl malarstwa autora obrazów

– samodzielnie analizuje i interpretuje obrazy ze szczególnym uwzględnieniem środków języka malarskiego wykorzystanych dla kreowania znaczeń

Wirtualny spacer – profil osobowy bohatera

– korzystając z pomocy, przygotowuje prosty profil osobowy

– przygotowuje prosty profil osobowy

– przygotowuje profil osobowy

– przygotowuje rozbudowany  profil osobowy

– samodzielnie przygotowuje rozbudowany, ciekawy profil osobowy

                                                                                                     W OGNIU WALKI

Arkady Fiedler

Dywizjon 303

– zna najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa podstawowe informacje
– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– wymienia wybranych bohaterów
– zna środki językowe dynamizujące wypowiedź
– krótko opowiada wybrane wydarzenia 

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa najważniejsze informacje
– wie, kiedy utwór należy do literatury faktu
– krótko charakteryzuje wybranych bohaterów
– nazywa środki językowe dynamizujące wypowiedź
– opowiada krótko przebieg najważniejszych wydarzeń

– porządkuje najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa informacje
– wyjaśnia, dlaczego utwór należy do literatury faktu
– charakteryzuje wybranych bohaterów
– wie, jakich środków językowych użyć dla zdynamizowania wypowiedzi
– opowiada przebieg wydarzeń

– omawia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa i porządkuje informacje
– omawia utwór jako tekst reprezentujący literaturę faktu
– charakteryzuje bohaterów
– stosuje środki językowe dynamizujące wypowiedź
– w rozwinięty sposób opowiada przebieg wydarzeń

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór  ze szczególnym uwzględnieniem jego walorów dokumentarnych 

Melchior Wańkowicz

Szkice spod Monte Cassino

– wie, o czym mówi fragment
– nazywa emocje wybranych bohaterów
– rozpoznaje reportaż jako gatunek
– stara się brać udział w dyskusji

– omawia wybrane elementy przedstawionej rzeczywistości
– nazywa emocje bohaterów
– wie, czym jest reportaż jako forma wypowiedzi
– bierze udział w dyskusji

– omawia wszystkie elementy przedstawionej rzeczywistości
– omawia emocje bohaterów przeciwstawnych stron konfliktu
– wymienia cechy reportażu
– bierze czynny udział w dyskusji

– omawia tematykę i problematykę fragmentu utworu
– omawia źródła emocji bohaterów
– omawia cechy reportażu jako formy wypowiedzi,
– bierze czynny udział w dyskusji, nawiązuje do wypowiedzi przedmówców 

– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem motywacji działania bohaterów 

Jacek Dukaj

Xavras Wyżryn

– wymienia podstawowe elementy świata przedstawionego
– wie, czego dotyczył konflikt
– prezentuje działania bohaterów
– wyjaśnia, jak mogą przejawiać się postawy patriotyczne

– zbiera podstawowe informacje o elementach świata przedstawionego
– opowiada o konflikcie
– opowiada o motywach działania bohaterów
– wyjaśnia, czym wyraża się patriotyzm bohaterów

– porządkuje informacje o świecie przedstawionym
– relacjonuje przebieg konfliktu
– ustosunkowuje się do działań bohaterów
– omawia postawy patriotyczne bohaterów

– prezentuje informacje o świecie przedstawionym
– prezentuje przyczyny i przebieg konfliktu
– ocenia motywy działania bohaterów
– wypowiada się na temat postaw patriotycznych 

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem oceny postaw  bohaterów

Janusz Ordon, Rafał Urbański

Wieża (komiks)

– odróżnia komiks od innych tekstów kultury
– uważnie ogląda warstwę obrazową komiksu
– czyta ze zrozumieniem warstwę językową komiksu
– nazywa emocje bohaterów
– opowiada najważniejsze wydarzenia 

– zna komiks jako tekst kultury
– omawia warstwę obrazową komiksu
– omawia warstwę językową komiksu
– wyjaśnia, jak zostały pokazane emocje bohaterów
– relacjonuje przebieg najważniejszych wydarzeń

– wyjaśnia, czym cechuje się komiks jako tekst kultury
– wypowiada się na temat warstwy obrazowej komiksu
– wyjaśnia, czego dotyczy warstwa językowa komiksu
– omawia emocje bohaterów
– opowiada przebieg wydarzeń

– omawia wyróżniki komiksu jako specyficznego tekstu kultury
– ocenia warstwę obrazową komiksu
– ocenia warstwę językową komiksu
– wskazuje źródła emocji bohaterów
– relacjonuje własnymi słowami przebieg wydarzeń

– samodzielnie analizuje i interpretuje komiks ze szczególnym uwzględnieniem typowych dla komiksu środków wyrazu 

Wirtualny spacer – nagrania wspomnień osób pamiętających czasy wojenne

– zbiera najważniejsze informacje na wskazany temat
– przeprowadza krótką rozmowę z wybraną osobą, korzystając z pomocy, nagrywa krótki film

– zbiera informacje na wskazany temat
– przeprowadza rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa krótki film

– zbiera ciekawe informacje na wskazany temat
– przeprowadza interesującą rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa film

– zbiera bogate informacje na ustalony przez siebie temat
– przeprowadza ciekawą rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa ciekawy film

– samodzielnie zbiera, selekcjonuje i porządkuje informacje na ustalony przez siebie temat, przeprowadza interesującą, wyczerpującą rozmowę  z wybraną osobą, nagrywa interesujący film, w którym wykorzystuje środki języka filmowego

                                                                                              SPRAWDZIAN PRZYJAŹNI

Aleksander Kamiński

Kamienie na szaniec

– przypisuje utwór do literatury faktu
– wydobywa podstawowe informacje związane ze światem przedstawionym
– zna realia okupacyjnej rzeczywistości
– zna pojęcie pokolenie
– zna pojęcie tragizm
– przedstawia bohaterów
– według wzoru tworzy opis sytuacji
– stara się brać udział w dyskusji 

– wie, czym cechuje się literatura faktu
– zbiera najważniejsze informacje związane ze światem przedstawionym
– przedstawia realia okupacyjnej rzeczywistości
– wie, jaką grupę ludzi nazywamy pokoleniem
– ma świadomość tragizmu pokolenia wojennego
– charakteryzuje bohaterów
– tworzy opis sytuacji
– przedstawia  argumenty w dyskusji

– wyjaśnia, czym cechuje się literatura faktu
– odtwarza najważniejsze informacje związane ze światem przedstawionym
– opowiada o realiach okupacyjnej rzeczywistości
– wyjaśnia, co łączy ludzi należących do pokolenia wojennego
– omawia tragizm pokolenia wojennego
– dokonuje pełnej charakterystyki postaci
– tworzy dynamiczny opis sytuacji
– bierze udział w dyskusji, przedstawia argumenty

– wypowiada się o utworze w kontekście literatury faktu
– prezentuje w ciekawy sposób informacje związane ze światem, przedstawionym
– uzupełnia realia okupacyjnej rzeczywistości samodzielnie zdobytą wiedzą o tych czasach
– opowiada o pokoleniu wojennym
– wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm pokolenia wojennego
– dokonuje charakterystyki porównawczej bohaterów
– tworzy dynamiczny opis sytuacji spełniający wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– bierze aktywny udział w dyskusji, ustosunkowuje się do argumentów innych uczestników dyskusji

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw bohaterów

Monika Kowaleczko-Szumowska

 Galop’44

– rozpoznaje elementy świata przedstawionego
– opowiada wybrane wydarzenia
– przedstawia bohaterów
– według podanego wzoru pisze recenzję książki

– wymienia elementy świata przedstawionego
– opowiada o najważniejszych wydarzeniach
– charakteryzuje bohaterów
– pisze recenzję książki

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– opowiada o wydarzeniach
– dokonuje pełnej charakterystyki postaci
– pisze rozwiniętą recenzję książki 

– omawia elementy świata przedstawionego
– w ciekawy sposób opowiada o wydarzeniach
– ocenia bohaterów
– pisze recenzję, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw bohaterów

Jan Komasa

Miasto 44 (film fabularny)

– uważnie ogląda film
– rozpoznaje najważniejsze środki języka filmowego
– zwraca uwagę na grę aktorską
–  dostrzega w filmie efekty specjalne

– rozpoznaje elementy świata przedstawionego
– rozpoznaje użyte środki języka filmowego
– wypowiada się na temat gry aktorskiej
– wymienia przykłady efektów specjalnych 

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– omawia funkcję środków języka filmowego
– wstępnie ocenia grę aktorską
– wypowiada się na temat wykorzystanych w filmie efektów specjalnych

– omawia elementy świata przedstawionego
– wyjaśnia, jak za pomocą określonych środków języka filmowego zostały przekazane znaczenia
– ocenia grę aktorską
– omawia znaczenie efektów specjalnych

– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem środków języka filmowego wykorzystanych do kreowania znaczeń 

Wirtualny spacer – wystawa związana z pokoleniem Kolumbów

– szuka we wskazanych źródłach materiałów

– bierze udział w przygotowaniu ekspozycji

– wybiera odpowiednie materiały na wystawę
– przygotowuje ekspozycję

– świadomie wybiera materiały, porządkuje je

– tworzy przemyślaną ekspozycję

– gromadzi, selekcjonuje  i porządkuje materiały na wystawę
– przygotowuje ciekawą, przemyślaną  ekspozycję

– samodzielnie dobiera, porządkuje wartościowe materiały na wystawę, organizuje ich  przemyślaną ekspozycję według przyjętych zasad 

                                                                                                     UWIKŁANI W HISTORIĘ

Miron Białoszewski

Pamiętnik z powstania warszawskiego

– wie, że utwór jest pamiętnikiem
– wydobywa informacje dotyczące powstańczej codzienności
– dostrzega dynamikę i emocjonalizm

– wie, czym cechuje się pamiętnik jako forma wypowiedzi
– odtwarza najważniejsze informacje związane z powstańcza codziennością
– wskazuje w tekście środki językowe oddające dynamizm i emocje
– wie, czym cechuje się język mówiony

– wyjaśnia, czym cechuje się pamiętnik jako forma wypowiedzi
– odtwarza powstańczą codzienność
– rozpoznaje  i nazywa  środki językowe oddające dynamizm i emocje
– wskazuje cechy języka mówionego w tekście

– omawia utwór w kontekście jego gatunku
– opowiada własnymi słowami o powstańczej codzienności
– stosuje funkcjonalnie środki językowe oddające dynamizm i emocje
– omawia efekty zastosowania języka mówionego w tekście

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem jego formy i języka

Czesław Miłosz

Piosenka o porcelanie

– wie, że niektóre elementy mają znaczenie symboliczne
– wskazuje zdrobnienia
– wie, na czym polega apostrofa
– wskazuje formy pozwalające rozpoznać osobę mówiącą
– łączy tekst z rzeczywistością wojenną

– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– ustala, czego dotyczą zdrobnienia
– wskazuje apostrofę
– rozpoznaje osobę mówiącą
– formułuje problematykę utworu

– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia funkcję zdrobnień
– omawia funkcję apostrofy
– wypowiada się na temat osoby mówiącej
– wyjaśnia, jak ujawnia się rzeczywistość wojenna w wierszu

– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– omawia znaczenia wynikające z zastosowania zdrobnień
– omawia znaczenia wynikające z zastosowania apostrofy
– charakteryzuje osobę mówiącą
– omawia znaczenia wiersza z perspektywy rzeczywistości wojennej

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem jego metaforyki

Eksponaty z Muzeum Powstania Warszawskiego

– uważnie ogląda eksponaty
– według wzoru sporządza notatkę
– prezentuje pierwsze wrażenia po obejrzeniu ekspozycji

– opowiada o eksponatach
– sporządza notatkę, wypowiada się na temat ekspozycji

– opisuje eksponaty
– sporządza funkcjonalną notatkę
– omawia ekspozycję

– omawia eksponaty w kontekście ich wartości informacyjnej i emocjonalnej
– sporządza notatkę –zachowuje wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– ocenia rolę ekspozycji w kształtowaniu świadomości narodowej

– wyczerpująco omawia eksponaty ze szczególnym uwzględnieniem ich roli w zachowaniu pamięci o powstaniu warszawskim

Wirtualny spacer – relacja z powstania

– we wskazanych źródłach szuka materiałów
– korzystając z pomocy, sporządza krótką relację

– zbiera odpowiednie materiały
– przedstawia krótką relację

– selekcjonuje materiały
– wykorzystuje je do przedstawienia ciekawej relacji

– porządkuje i selekcjonuje materiały
– sporządza ciekawą relację

– samodzielnie wyszukuje ciekawe materiały, porządkuje je, przedstawia w ciekawej, wyczerpującej relacji

                                                                                                WOJENNA GROZA

Karolina Lanckorońska

Wspomnienia wojenne

– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– zna pojęcie reifikacja
– cytuje fragment, w którym jest mowa o moralności 

– zalicza tekst do literatury faktu
– gromadzi informacje z tekstu
– wyjaśnia pojęcie reifikacja
– odtwarza poglądy autorki na temat moralności

– wyjaśnia, czym wyróżnia się literatura faktu
– porządkuje informacje wydobyte z tekstu
– wyjaśnia, jak wykorzystana została reifikacja w tekście
– omawia poglądy autorki na temat moralności 

– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do literatury faktu
– opowiada o realiach obozowych
– omawia funkcję reifikacji w tekście
– ustosunkowuje się do poglądów autorki na temat moralności

– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem problematyki moralności 

Bogdan Bartnikowski

Dzieciństwo w pasiakach

– przypomina, co może być motywem
– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– odtwarza najważniejsze informacje o życiu w obozie
–  przypomina informacje o rodzajach narracji
– wie, że niektóre elementy w tekście mogą mieć znaczenia symboliczne
– wie, na czym polega lapidarność stylu

– dostrzega w tekście motyw dzieciństwa
– wydobywa informacje z tekstu
– odtwarza realia obozowe
– nazywa rodzaj narracji występujący w utworze
– wskazuje element symboliczny
– dostrzega lapidarność stylu

– wyjaśnia, jak został pokazany w tekście motyw dzieciństwa
– porządkuje informacje z tekstu
– opowiada o realiach obozowych
– przytacza informacje o narratorze
– omawia sposób wprowadzenia do fabuły elementu symbolicznego
– omawia styl utworu

– zestawia motyw dzieciństwa pokazanego w tekście z innymi utworami
– omawia własnymi słowami informacje z tekstu
– wyraża własną opinię o realiach obozowych
– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– wyjaśnia znaczenia związane z symbolem bochenka chleba
– wyjaśnia, jak styl utworu wpływa na jego emocjonalną wymowę

– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem symboliki 

Zbigniew Libera

Obóz koncentracyjny Lego (instalacja plastyczna)

– wie, że wśród dzieł plastycznych znajdują się instalacje plastyczne
– wskazuje elementy dzieła
– zna pojęcie prowokacji artystycznej
– odróżnia kulturę masową od kultury wysokiej

– rozpoznaje instalację plastyczną wśród innych tekstów kultury
– omawia wygląd instalacji plastycznej Libery
– wie, na czym polega i czemu służy prowokacja artystyczna
– wie, czym cechuje się kultura masowa

– wyjaśnia, czym jest instalacja plastyczna
– opisuje instalację plastyczną Libery
–  wyjaśnia, co w dziele Libery ma charakter prowokacji artystycznej
– omawia cechy kultury masowej

– porównuje  instalację z innymi dziełami plastycznymi
– przedstawia swoja ocenę dzieła
– ocenia instalację jako prowokację artystyczną
– ocenia wytwory kultury masowej 

– samodzielnie analizuje i interpretuje instalację ze szczególnym uwzględnieniem intencji twórcy i sposobów jej przekazywania 

Wirtualny spacer – fotograficzna prezentacja miejsc pamięci

– potrafi wskazać przynajmniej jedno miejsce pamięci w swoim regionie
– wykonuje zdjęcie tego miejsca
– gromadzi o nim informacje
– prezentuje fitografie miejsca pamięci

– zna miejsca pamięci w swoim regionie
– wykonuje fotografie miejsc pamięci
– wyszukuje informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie

– wymienia miejsca pamięci w swoim regionie
– wykonuje staranne fotografie miejsc pamięci
– gromadzi informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje wyczerpującą fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie

– opowiada o miejscach pamięci w swoim regionie
– wykonuje artystyczne fotografie miejsc pamięci
– selekcjonuje i porządkuje informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje atrakcyjną fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie

– ma obszerną wiedzę na temat miejsc pominięci  w swoim regionie, wykonuje ich dokumentację
– prezentuje je w ciekawy, oryginalny sposób  na fotografiach 

                                                                                                   CZAS POGARDY

Ida Fink

Wariat

– przypomina rodzaje narracji
– wskazuje fragmenty ujawniające emocje bohatera
– rozpoznaje intencje wypowiedzi bohatera
– dostrzega wewnętrzny konflikt bohatera
– postrzega wybór bohatera jako tragiczny

– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– nazywa emocje bohatera
– formułuje intencje wypowiedzi bohatera
– omawia wewnętrzny konflikt bohatera
– ma świadomość tragizmu wyboru, przed którym stanął bohater

– przedstawia narratora
– omawia emocje bohatera
– wyjaśnia, z czym są związane intencje wypowiedzi bohatera
– wyjaśnia, na czym polega wewnętrzny konflikt bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika tragizm wyboru, przed którym stanął bohater

– omawia efekty zastosowania w opowiadaniu narracji pierwszoosobowej
– omawia emocje bohatera i ich źródła
– omawia intencje wypowiedzi bohatera w kontekście jego przeżyć
–  analizuje wewnętrzny konflikt bohatera
– omawia wybór bohatera w kategoriach tragizmu

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem kategorii tragizmu

Hanna Krall

Żal

– odróżnia literaturę piękną od literatury faktu
– łączy utwór z problematyką Holocaustu
– ma świadomość konieczności zachowania pamięci o ludziach, prezentuje bohaterów utworu

– wie, że utwór należy do literatury faktu
– wskazuje elementy łączące utwór z problematyką Holocaustu
– wskazuje sposoby utrwalania pamięci o ludziach
– opowiada o wybranym bohaterze utworu

– przypomina  wyróżniki literatury faktu
– omawia elementy łączące utwór z problematyką Holocaustu
– omawia sposoby utrwalania pamięci o ludziach
– opowiada o bohaterach utworu

– wyjaśnia, dlaczego utwór należy do literatury faktu
– omawia tekst w kontekście problematyki Holocaustu
– tworzy rozwiniętą wypowiedź o potrzebie, konieczności i sposobach utrwalania pamięci o ludziach
– w  wyczerpujący sposób opowiada o bohaterach utworu

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór w kontekście problematyki pamięci o Holocauście

Izrael Aljuche „Lutek” Orenbach

Listy z getta tomaszowskiego

– odróżnia list od innych form wypowiedzi
– wyjaśnia, kiedy wypowiedź ma charakter subiektywny
– wskazuje zwroty do adresata
– zbiera podstawowe informacje o elementach świata przedstawionego
– zbiera podstawowe informacje o rzeczywistości w getcie
– wskazuje fragmenty, na podstawie których można określić emocje nadawcy
– przypomina, czym cechuje się styl potoczny

– rozpoznaje tekst jako listy
– rozpoznaje subiektywizm wypowiedzi
– określa adresata
– zbiera informacje o elementach świata przedstawionego
– odtwarza podstawowe informacje o rzeczywistości w getcie
– nazywa emocje nadawcy
– rozpoznaje styl potoczny wypowiedzi

– omawia formę wypowiedzi wykorzystaną w utworze
– wyjaśnia, z czego wynika subiektywizm wypowiedzi
– na podstawie zwrotów do adresata określa relacje między nadawcą i odbiorcą
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– opowiada o życiu w getcie
– omawia emocje nadawcy
– ustala, z którymi elementami tekstu związany jest styl potoczny

– wyjaśnia, dlaczego tekst reprezentuje list jako gatunek wypowiedzi
– wyjaśnia, jak subiektywizm wypowiedzi wpływa na relację  o rzeczywistości w getcie
– wyjaśnia, jak adresat wpływa na relację zawartą w listach
– omawia elementy świata przedstawionego
– przedstawia życie w getcie na podstawie utworu i dodatkowych źródeł
– wskazuje źródła emocji nadawcy
– omawia funkcję stylu potocznego zastosowanego  w wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy o Holocauście  

Peter Eisenman

Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie

Andrzej Sołyga, Marcin Roszczyk, Zdzisław Pidek

Mauzoleum w Bełżcu

– uważnie ogląda pomnik i mauzoleum
– ma świadomość konieczności zachowania przeszłości w pamięci
– wymienia elementy pomnika i mauzoleum
– wie, że niektóre elementy maja znaczenia symboliczne

– wie, czym różnią się pomnik i mauzoleum
– wypowiada się na temat konieczności zachowania w pamięci przeszłości
– opisuje pomnik i mauzoleum
– wskazuje elementy symboliczne

– przedstawia wstępne spostrzeżenia o pomniku i mauzoleum
– w wyczerpujący sposób wypowiada się na temat konieczności zachowania w pamięci przeszłości
– w rozwinięty sposób opisuje pomnik i mauzoleum
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych

– wyjaśnia różnice między pomnikiem a mauzoleum
– rozważa problematykę zachowania pamięci o ofiarach wojny
– zestawia w opisie pomnik i mauzoleum
– interpretuje obydwie budowle i uwzględnia ich znaczenia symboliczne

– samodzielnie interpretuje obydwie budowle ze szczególnym uwzględnieniem ich znaczeń symbolicznych

Wirtualny spacer – sylwetki Ireny Sendlerowej i Janusza Korczaka

– we wskazanych źródłach szuka informacji
– krótko prezentuje zebrane informacje

– zbiera odpowiednie informacje
– prezentuje zebrane informacje

– samodzielnie dociera do informacji, porządkuje je, przedstawia w ciekawy dla odbiorcy sposób

– zbiera, selekcjonuje i porządkuje informacje
– prezentuje w ciekawej formie zebrane informacje

– przygotowuje ciekawą, atrakcyjną informacyjnie i wizualnie prezentację sylwetek

                                                                                                TRUDY POROZUMIENIA

Stanisław Barańczak

Garden party

– wie, o czym mówi wiersz
– przedstawia bohaterów utworu
– wie, na czym polega ironia
– pisze proste zaproszenie

– rozpoznaje sytuację liryczną
– krótko opowiada o relacjach między bohaterami, rozpoznaje w wierszu ironię
– pisze zaproszenie  

– opowiada o sytuacji lirycznej
– omawia sytuację liryczną
– wyjaśnia, czego dotyczy ironia w utworze
– pisze oryginalne zaproszenie 

– określa problematykę utworu
– ocenia relacje między bohaterami
– omawia funkcję ironii
– pisze zaproszenie –zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanej w nim kategorii ironii

Melchior Wańkowicz

Tędy i owędy

– opowiada o swoich wrażeniach po przeczytaniu tekstu
– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– dzieli tekst na części kompozycyjne
– zna pojęcie komunikacji językowej
– zna pojęcie stereotyp

– wstępnie ocenia tekst
– wie, że tekst należy do literatury faktu
– tytułuje poszczególne części tekstu
– wyjaśnia, na czym polega komunikacja językowa
– wie, czym jest stereotyp

– przedstawia swoją ocenę tekstu
– wie, że tekst jest wspomnieniową gawędą
– odtwarza zawartość treściową poszczególnych części
– omawia krótko akt komunikacji językowej
– wyjaśnia, co to jest stereotyp 

– tworzy wypowiedź, w której przedstawia i uzasadnia swoją ocenę tekstu
– wyjaśnia, dlaczego tekst można nazwać wspomnieniową gawędą
– omawia relacje między poszczególnymi częściami kompozycyjnymi
– wymienia i omawia składniki komunikacji językowej
– wyjaśnia, o jakich stereotypach jest mowa w tekście

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego przynależności do literatury faktu 

Anna Wierzbicka

Przez pryzmat języka

– czyta tekst ze zrozumieniem
– wie, na czym polega akt komunikacji językowej
– wie, że system języka składa się z kilku warstw
– wyodrębnia akapity
– cytuje zdanie zawierające tezę 

– wie, o czym jest mowa w tekście
– wyjaśnia, na czym polega akt komunikacji językowej
– wymienia kilka warstw języka
– omawia treść wybranego akapitu
– przekazuje tezę autorki własnymi słowami,

– odtwarza krótko treść tekstu
– wymienia składniki aktu komunikacji językowej
– wymienia wszystkie warstwy języka
– wyjaśnia, o czym jest mowa w kolejnych akapitach
– wyjaśnia, czego dotyczy teza zawarta w tekście 

– odtwarza własnymi słowami treść tekstu
– omawia akt komunikacji językowej
– omawia poszczególne warstwy języka
– określa relacje między akapitami
– ustosunkowuje się do tezy zawartej w tekście

– samodzielnie analizuje o interpretuje  tekst, ustosunkowuje się do wywodu autorki 

Wirtualny spacer – e-plakat

– przedstawia krótko swoje wrażenia po zapoznaniu się z e-plakatami
– tworzy proste hasła plakatowe

– przedstawia swoje wrażenia po zapoznaniu się z e-plakatami
– tworzy hasła plakatowe

– omawia e-plakaty

– tworzy ciekawe hasła plakatowe

– omawia znaczenia wynikające z e-plakatów
– tworzy hasła plakatowe związane z problematyką tekstów z rozdziału

–samodzielnie interpretuje e-plakaty, tworzy oryginalne, twórcze hasła plakatowe związane z problematyką tekstów z rozdziału

                                                                                       W ŚWIECIE LUDZI I ZWIERZĄT

Sławomir Mrożek

Artysta

– czyta tekst ze zrozumieniem
– opowiada o głównym bohaterze utworu
– dostrzega sprzeczność w utworze
– wie, że pod postaciami zwierząt ukrywają się ludzie
– pisze proste ogłoszenie

– odtwarza swoimi słowami treść utworu
– omawia postawę życiową bohatera
– wie, co to jest paradoks
– omawia sposób kreacji bohaterów
– pisze ogłoszenie 

– odczytuje przenośne znaczenia utworu
– omawia stosunek innych postaci do głównego bohatera
– wyjaśnia, na czym polega paradoks w utworze
– wyjaśnia przesłanie utworu
– pisze rozwinięte ogłoszenie

– omawia przenośne znaczenia utworu
– ocenia postawę życiową bohatera
– omawia funkcję paradoksu jako chwytu literackiego
– wyjaśnia, jak sposób kreacji bohaterów wpływa na przesłanie utworu
– pisze ogłoszenie, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanej konwencji i jej funkcji w eksponowaniu przesłania utworu

Jonathan Swift

Przygody Guliwera

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wyjaśnia, na czym polega fikcja fantastyczna
– przypomina, jakie są rodzaje narracji
– utożsamia narratora z bohaterem
– wyodrębnia kilka wartości, o jakich jest mowa w utworze
– zna pojęcie utopii 

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– wskazuje elementy fantastyczne
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– wstępnie charakteryzuje bohatera–narratora
– nazywa wartości, o jakich jest mowa w utworze
– wie, co to jest utopia

– omawia elementy świata przedstawionego
– omawia rolę elementów fantastycznych
– charakteryzuje bohaterów
– ustala, jakie zachowania bohaterów odzwierciedlają uznawane przez nich wartości
– wyjaśnia, co to jest utopia 

– odtwarza własnymi słowami treść fragmentu
– omawia relacje między elementami realistycznymi i fantastycznymi
– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– omawia relację między bohaterami
– prezentuje rozbudowaną wypowiedź na temat wartości
– wyjaśnia, czemu służy kreowanie świata jako utopii

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem funkcji elementów fantastycznych 

Katarzyna Kozyra

Piramida zwierząt (instalacja plastyczna)

– rozpoznaje instalacje plastyczne wśród innych tekstów kultury
– wymienia kilka składników instalacji
– wyjaśnia dosłowne znaczenie wyrazów
– formułuje jedno pytanie w związku z instalacją

– wskazuje podstawowe różnice między instalacją a innymi dziełami plastycznymi
– wymienia składniki instalacji
– omawia znaczenia związane z podanymi wyrazami
– formułuje proste pytania związane z instalacją plastyczną

– wyjaśnia, czym cechuje się instalacja plastyczna jako tekst kultury
– omawia składniki instalacji
– wskazuje przenośne znaczenia wyrazów
– formułuje pytania dotyczące znaczeń instalacji plastycznej

– przedstawia swój stosunek do instalacji jako dzieła sztuki
– omawia związki zachodzące między wszystkimi składnikami instalacji
– omawia przenośne znaczenia wynikające z podanych wyrazów
– wyjaśnia, jakie refleksje wywołuje instalacja

– samodzielnie analizuje i interpretuje dzieło ze szczególnym uwzględnieniem formy wyrazu artystycznego

Wirtualny spacer – animacje internetowe

– korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– korzystając z pomocy, tworzy prostą animację

– korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– tworzy prostą animację 

– korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– tworzy animację

– twórczo korzysta ze wskazanego programu komputerowego
–  tworzy ciekawą animację

– samodzielnie tworzy oryginalną, twórczą, pomysłową animację

                                                                                     W POSZUKIWANIU WARTOŚCI

Antoine de Saint-Exupéry

 Mały Książę

– odtwarza główne elementy świata przedstawionego utworu

– przedstawia ogólnie wygląd planety Małego Księcia

– wymienia etapy wędrówki bohatera

– wskazuje wybrane elementy o symbolicznym znaczeniu

– przypomina, czym cechuje się przypowieść

– wskazuje jeden fragment o charakterze aforyzmu 

– opowiada o elementach  świata przedstawionego

– opowiada o wyglądzie planety Małego Księcia

– przedstawia  przebieg wędrówki bohatera

– wymienia elementy o symbolicznym znaczeniu

– dostrzega związek z przypowieścią jako gatunkiem

– cytuje fragmenty o charakterze aforyzmów

– porządkuje elementy świata przedstawionego utworu

– opowiada szczegółowo o wyglądzie planety Małego Księcia

– opowiada o przebiegu wędrówki Małego Księcia

– wypowiada się na temat znaczeń symbolicznych  w utworze

– przedstawia związek utworu z przypowieścią

– wyjaśnia, które fragmenty i dlaczego mają charakter aforyzmów 

– wypowiada się na temat specyfiki elementów świata przedstawionego,

–  barwnie opowiada o wyglądzie planety Małego Księcia

– wyjaśnia, na czym polega metaforyczny charakter wędrówki Małego Księcia

– wyjaśnia znaczenia zawarte w elementach symbolicznych

– wyjaśnia, na czym polega przypowieściowy charakter utworu

– wyjaśnia przesłania zawarte w aforyzmach 

– prezentuje rozbudowaną wypowiedź poświęconą filozoficznej wymowie utworu

Ursula le Guin

Czarnoksiężnik z Archipelagu

– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– wymienia podstawowe elementy świata przedstawionego
– odtwarza dzieje bohatera, opowiada, jak Cień zmienił życie bohatera
– wie, że utwór należy do gatunku fantasy 

– wydobywa informacje z tekstu
– wymienia elementy świata przedstawionego
– krótko  charakteryzuje bohatera
– rozpoznaje motyw walki dobra ze złem
– przypomina, czym cechują się utwory fantasy

– porządkuje informacje wydobyte z tekstu
– omawia elementy świata przedstawionego
– opowiada o dziejach bohatera, komentuje  ich przebieg
– wyjaśnia symbolikę Cienia
– wyjaśnia, dlaczego utwór zaliczany jest do gatunku fantasy

–odtwarza własnymi słowami informacje wydobyte z tekstu
– komentuje sposób pokazania elementów świata przedstawionego
– dokonuje charakterystyki i oceny postaci
– wyjaśnia znaczenia związane z motywem walki  dobra ze złem
– przedstawia swój stosunek do utworów fantasy

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem warstwy aksjologicznej

Andrzej Budnik

 Wywiad bez cenzury: Łukasz Supergan

– rozpoznaje wywiad wśród innych tekstów publicystycznych
– mówi, czego dotyczy poznany wywiad
– odtwarza poglądy rozmówcy na temat sensu podróżowania
– układa kilka pytań do wywiadu
– przeprowadza wywiad

– omawia cechy wywiadu jako formy publicystycznej
– formułuje temat wywiadu
– wskazuje fragmenty o znaczeniu przenośnym
–  układa pytania do wywiadu
– przeprowadza wywiad

– wyjaśnia, czym cechuje się wywiad jako gatunek publicystyczny
– wyjaśnia, jakie problemy zostały poruszone w wywiadzie
– wyjaśnia znaczenia fragmentów metaforycznych
–  ustala cel wywiadu, układa do niego pytania

– przeprowadza ciekawy wywiad

– przedstawia swój stosunek do wywiadu jako gatunku publicystycznego
– ustosunkowuje się do problemów poruszonych w wywiadzie
– omawia znaczenie fragmentów metaforycznych dla wymowy tekstu
– ustala cel wywiadu, układa do niego pytania, zestawia je według przyjętej zasady

– przeprowadza ciekawy wywiad

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego metaforycznej wymowy
– przeprowadza interesujący wywiad, w którym w atrakcyjny sposób przedstawia rozmówcę 

Wirtualny spacer – wywiady audio lub video

– ustala temat wywiadu
– formułuje kilka prostych pytań do wywiadu
– krótki przedstawia rozmówcę
– opowiada o sposobach i okolicznościach przygotowania wywiadu

– proponuje ciekawy temat wywiadu
– formułuje pytania do wywiadu, przedstawia rozmówcę
– przeprowadza wywiad audio lub video
– prezentuje wywiad

– wyjaśnia, jakiemu tematowi będzie poświęcony wywiad
– formułuje zróżnicowane pytania do wywiadu
– wyczerpująco przedstawia rozmówcę
– sprawnie przeprowadza wywiad, przedstawia go kolegom 

– prezentuje temat wywiadu
– układa kolejność pytań według określonej zasady
– w ciekawy sposób prezentuje rozmówcę

– przeprowadza wywiad audio lub video

– prezentuje wywiad, opowiada o wrażeniach, przeżyciach i obserwacjach w czasie przeprowadzania wywiadu

– samodzielnie przygotowuje o przeprowadza wywiad – zachowuje wszystkie wymogi tego gatunku 

                                                                                                                WYROKI LOSU

Éric-Emmanuel Schmitt

Oskar i pani Róża

– odtwarza podstawowe informacje dotyczące bohatera
– wstępnie charakteryzuje bohatera
– przytacza wypowiedzi bohatera o dorosłych

– wie, że istnieje styl potoczny
– pisze krótki list 

– zbiera informacje na temat bohatera
– charakteryzuje bohatera, wyjaśnia, co bohater myślał o dorosłych
– rozpoznaje w tekście styl potoczny, wskazuje przykłady użycia go
– pisze list 

– porządkuje informacje na temat bohatera

– charakteryzuje bohatera na podstawie jego wypowiedzi

– przedstawia sposób patrzenia bohatera na dorosłych

– przypomina, czym cechuje się styl potoczny

–  pisze ciekawy list na temat utworu 

– zbiera i porządkuje informacje na temat bohatera

–dokonuje pełnej charakterystyki bohatera
– ustala, czym wywołana była ocena dorosłych przez Oskara
– omawia rolę stylu potocznego w utworze
– przedstawia w formie listu swoją opinię o utworze 

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw  bohaterów wobec śmierci 

Barbara Kosmowska

Pozłacana rybka

– odtwarza najważniejsze  elementy świata przedstawionego
– przedstawia rodzinę bohaterki
– wstępnie charakteryzuje bohaterkę
– zna pojęcie wolontariat
– pod kierunkiem pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny

– odtwarza elementy świata przedstawionego
– opowiada o relacjach rodzinnych bohaterki
– charakteryzuje bohaterkę
– tworzy związki wyrazowe z rzeczownikiem wolontariat
– pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– ocenia relacje rodzinne bohaterki
– przedstawia pełną charakterystykę bohaterki
– wyjaśnia, na czym polega wolontariat
– pisze bezbłędnie życiorys, CV, podanie, list motywacyjny

– opowiada o elementach świata przedstawionego
–  prezentuje rozwiniętą wypowiedź na temat relacji w rodzinie bohaterki
– charakteryzuje i ocenia bohaterkę
– opowiada o działaniach wolontariatu, których był świadkiem lub uczestnikiem
– pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny – zachowuje wszystkie wymogi tych form wypowiedzi

Maciej Pieprzyca

Chce się żyć (film fabularny)

– opowiada o wybranej scenie z filmu
– opowiada o bohaterze
– zna pojęcie głos z offu
– zna pojęcie perspektywa żabia
– wstępnie omawia grę aktorską
– pisze prostą recenzję z filmu

– opowiada o scenach, które zwróciły jego uwagę
– opowiada, jak wyglądało życie bohatera
– wie, na czym polega głos z offu
– wyjaśnia, na czym polega perspektywa żabia
– przedstawia swoje wrażenia wywołane grą aktorską
– pisze recenzję  filmu

– przedstawia swoje przemyślenia wywołane filmem
– opowiada o relacjach bohatera ze światem
– podaje przykłady scen, w których występuje głos z offu
– wskazuje sceny filmowane z perspektywy żabiej
– ocenia grę aktorską
– pisze ciekawą  recenzję filmu

– wyjaśnia, jak film wpłynął na jego myślenie o świecie
– ocenia postępowanie innych w stosunku do bohatera
– wyjaśnia funkcję głosu z offu
– omawia funkcję punktu widzenia kamery
– tworzy wypowiedź na temat gry aktorskiej
–  pisze recenzję filmu, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi

– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem środków języka filmowego kreujących znaczenia
– pisze rozwiniętą recenzję filmu –eksponuje część oceniającą 

Wirtualny spacer – foldery i plakaty kampanii informacyjnej

– stara się brać udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie prosty plakat

– bierze udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie plakat

– bierze aktywny  udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie ciekawy plakat

– organizuje kampanię informacyjną
– przygotowuje w samodzielnie wybranym programie związany z nią  folder

– samodzielnie przygotowuje i przeprowadza kampanię informacyjną
– przygotowuje propagujące ją ciekawe materiały graficzne

                                                                                              LITERACKIE PRZESŁANIE

Nancy H  Kleinbaum

Stowarzyszenie umarłych poetów

– odtwarza najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wymienia kilku bohaterów
– przedstawia profesora Keatinga
– przedstawia wybranych uczniów akademii
– wie, co składa się na postawę życiową 

– odtwarza elementy świata przedstawionego
– wymienia bohaterów
– wstępnie charakteryzuje profesora Keatinga
– przedstawia uczniów akademii
– wypowiada się na temat postawy życiowej bohaterów

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– wymienia bohaterów – dzieli ich według przyjętej przez siebie zasady
– charakteryzuje profesora Keatinga
– opowiada, jak reagowali uczniowie na słowa i działanie profesora Keatinga
– omawia postawy życiowe bohaterów

– opowiada własnymi słowami o elementach świata przedstawionego
– omawia relacje między bohaterami
– charakteryzuje i ocenia profesora Keatinga
– wyjaśnia, czego profesor Keating nauczył swoich uczniów
– porównuje postawy życiowe bohaterów

Małgorzata Musierowicz

Kwiat kalafiora

– opowiada własnymi słowami treść fragmentu

– wymienia cechy charakteru profesora Dmuchawca

– wyjaśnia różnicę między współczuciem a litością

– stara się brać udział w dyskusji 

– porządkuje elementy świata przedstawionego

– krótko charakteryzuje profesora Dmuchawca

– bierze udział w dyskusji,

– formułuje temat rozmowy bohaterów

– charakteryzuje profesora Dmuchawca

– przedstawia swoje stanowisko w dyskusji

– formułuje problem tekstu, ocenia profesora Dmuchawca jako nauczyciela

– bierze czynny udział w dyskusji

– nawiązuje do wypowiedzi innych uczestników 

– zna całą powieść

– omawia jej problematykę

– analizuje świat przedstawiony

– omawia przesłanie utworu 

Małgorzata Musierowicz

Brulion Bebe B

– wie, o czym rozmawiali bohaterowie
– nazywa wartości, o których jest mowa w tekście
– wie, kto to jest autorytet
– przeprowadza krótki wywiad z wybranym nauczycielem

– formułuje temat rozmowy bohaterów
– odtwarza poglądy bohaterów na temat  wartości
– wyjaśnia, kto może być autorytetem
– przeprowadza wywiad z wybranym nauczycielem

– nazywa najważniejsze problemy poruszone w rozmowie bohaterów
– omawia świat wartości uznawanych przez bohaterów
– nazywa cechy reprezentowane przez człowieka, który może być autorytetem
– przeprowadza interesujący wywiad z wybranym nauczycielem

– odtwarza przebieg rozmowy bohaterów
– ustosunkowuje się do poglądów bohaterów na temat wartości
–  opowiada o ludziach, których uznaje za swój autorytet
– przeprowadza ciekawy wywiad z wybranym nauczycielem – zachowuje wszystkie wymogi tego gatunku 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki aksjologicznej 

Jostein Gaarder

Świat Zofii

– czyta tekst ze zrozumieniem
– wie, że filozofia jest dziedziną nauki
– cytuje fragment wyjaśniający, na czym polega ironia sokratyczna
– pisze proste zaproszenie
– przygotowuje argumenty do mowy obrończej

– wyjaśnia, o czym mówi tekst
– wie ogólnie, czym zajmuje się filozofia
– wie, z czym jest związane pojęcie ironia sokratyczna
– pisze zaproszenie
– hierarchizuje argumenty do mowy obrończej 

– wydobywa informacje z tekstu
– wymienia podstawowe działy filozofii

– odtwarza wiadomości związane z pojęciem ironia sokratyczna
– pisze oryginalne zaproszenie
– przygotowuje mowę obrończą

– odtwarza własnymi słowami treść tekstu
– wyjaśnia krótko, czym zajmują się główne działy filozofii
– wyjaśnia własnymi słowami, na czym polega ironia sokratyczna
– pisze zaproszenie, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– wygłasza mowę obrończą                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem omówienia i oceny poglądów Sokratesa 

Sławomir Mrożek

Autorytet

– czyta tekst ze zrozumieniem
– dzieli tekst na akapity
– wskazuje fragmenty zawierające argumenty autora
– zna podstawowe rodzaje akapitów
– odróżnia publicystykę od literatury pięknej
– wie, że jednym z gatunków publicystycznych jest felieton
– wie, że teksty publicystyczne zawierają autorskie intencje 

– wyjaśnia, o czym mówi tekst
– odtwarza zawartość wybranego akapitu
– odtwarza argumenty autora
– wie, co to jest akapit syntetyczny
– wie, że tekst należy do publicystyki
– wie, że tekst reprezentuje felieton jako gatunek publicystyczny
– odczytuje intencje zawarte w tekście

– formułuje temat i problem tekstu
– dostrzega logiczny związek między akapitami
– omawia argumenty wykorzystane przez autora
– wskazuje w tekście akapit syntetyczny
– omawia cechy tekstów publicystycznych
– omawia cechy felietonu jako gatunku publicystycznego
– omawia intencje zawarte w tekście 

– odtwarza główne założenia wywodu autora
– określa relacje treściowe między akapitami
– ustosunkowuje się do argumentów autora
– określa związek akapity syntetycznego z innymi akapitami
– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do publicystyki
– wyjaśnia, dlaczego tekst reprezentuje felieton jako gatunek publicystyczny
– ustosunkowuje się do intencji zawartych w tekście

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst, ustosunkowuje się do zawartego w nim wywodu 

Wirtualny spacer – filmiki nagrane przez uczniów

– korzystając z pomocy, nagrywa prosty filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami  

– nagrywa filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami  

– nagrywa pomysłowy, ciekawy filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami  

– nagrywa pomysłowy, ciekawy filmik, stosuje celowe środki perswazji

– nagrywa oryginalny twórczy filmik ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami  z celowo stosowanymi środkami języka filmowego

                                                                                                ODCIENIE SAMOTNOŚCI

Marek Hłasko

Okno

– wymienia elementy świata przedstawionego
– odróżnia narratora od autora
– wie, na czym polega narracja pierwszoosobowa
– przedstawia bohatera
– dostrzega różnice w postawach życiowych narratora i bohatera
– omawia przestrzeń 

– porządkuje elementy świata przedstawionego
– zbiera informacje o narratorze
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– charakteryzuje bohatera
– omawia postawy życiowe narratora i chłopca
– dostrzega symbolikę przestrzeni

– omawia elementy świata przedstawionego
– prezentuje informacje dotyczące narratora
– dostrzega subiektywizm narracji
– charakteryzuje narratora i bohatera
– porównuje postawy życiowe narratora i bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika symbolika przestrzeni

– tworzy wypowiedź, w której prezentuje wszystkie elementy świata przedstawionego
– wypowiada się na temat narratora
– wyjaśnia skutki zastosowania narracji pierwszoosobowej
– dokonuje charakterystyki porównawczej
– ocenia postawy życiowe narratora i bohatera
– wyjaśnia symbolikę przestrzeni

– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem oceny przedstawionych w nim postaw życiowych

Barbara Kosmowska

Samotni. pl

– przypomina rodzaje narracji
– wskazuje elementy, na podstawie których można omówić relacje panujące w rodzinie Pauli
– nazywa emocje bohaterki
– wyjaśnia, dlaczego Paula czuje się samotna

– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– omawia relacje rodzinne Pauli
– opowiada o sytuacji emocjonalnej bohaterki
– opowiada o zmaganiu się bohaterki z samotnością

– omawia stosunek narratora do elementów świata przedstawionego
– tworzy dłuższą wypowiedź na temat relacji  w rodzinie Pauli
– przedstawia obiektywnie sytuację emocjonalną bohaterki

– przedstawia skutki postępowania Pauli

– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– ocenia relacje panujące w rodzinie bohaterki
– ocenia sytuację emocjonalną bohaterki, ocenia sposoby radzenia sobie przez bohaterkę z samotnością

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki samotności 

Edvard Munch

Krzyk (reprodukcja obrazu)

– zna termin ekspresjonizm
– wymienia główne elementy przedstawione na obrazie
– dostrzega deformację
– wymienia kolory wykorzystane na obrazie
– dostrzega główną zasadę kompozycyjną
– wie, że niektóre elementy maja znaczenie symboliczne
– wymienia postaci przedstawione na obrazie

– wyjaśnia znaczenie terminu ekspresjonizm
– wymienia elementy przedstawione na obrazie
– wskazuje elementy przedstawione za pomocą deformacji
– omawia kolorystykę obrazu
– wstępnie omawia kompozycję obrazu
– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– opowiada o sposobie prezentowania postaci na obrazie

– używa terminu ekspresjonizm
– omawia elementy przedstawione na obrazie
– omawia elementy przedstawione za pomocą deformacji
– ocenia kolorystykę obrazu
– omawia kompozycję obrazu
– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia relacje między postaciami przedstawionymi na obrazie a światem

– wyjaśnia, czym cechują się dzieła ekspresjonistyczne
– omawia relacje zachodzące między elementami przedstawionymi na obrazie
– omawia funkcję deformacji
– wypowiada się na temat znaczeń obrazu eksponowanych kolorystyką
– ocenia kompozycję obrazu
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– formułuje znaczenia sugerowane  sposobem prezentowania postaci na obrazie

– samodzielnie analizuje i interpretuje obraz ze szczególnym uwzględnieniem zastosowanych malarskich środków wyrazu dla  przekazania znaczeń 

Wirtualny spacer – tworzenie teledysku

– przypomina, co to jest motyw
– korzystając z pomocy,  tworzy teledysk

– dostrzega powtarzalność wybranego motywu w różnych tekstach kultury
– tworzy prosty teledysk

– podaje przykłady kilku tekstów kultury zawierających ten sam motyw
– tworzy teledysk

– gromadzi teksty kultury zawierające ten sam motyw
– tworzy ciekawy teledysk

– selekcjonuje i porządkuje teksty kultury zawierające ten motyw
– samodzielnie tworzy oryginalny, atrakcyjny wizualnie teledysk

                                                                                                   NA SWÓJ TEMAT

Szczepan Twardoch

Wieloryby i ćmy.  Dzienniki 2007–2015

– zna dziennik jako gatunek
– zna pojęcie autobiografizm
– wie, kiedy wypowiedź ma charakter subiektywny
– wskazuje fragmenty o znaczeniach metaforycznych
– wskazuje fragmenty zawierające refleksje o świecie 

– rozpoznaje dziennik wśród innych gatunków
– wie, na czym polega autobiografizm
– dostrzega subiektywizm wypowiedzi
– odtwarza zwartość fragmentów o znaczeniach metaforycznych
– odtwarza refleksje autora o świecie

– wymienia cechy dziennika jako gatunku
– wyjaśnia pojęcie autobiografizm
– wyjaśnia, z czego wynika subiektywizm wypowiedzi
– wyjaśnia znaczenia metaforyczne
– omawia refleksje autora o świecie

– omawia cechy dziennika jako gatunku
– omawia rysy autobiograficzne w tekście
– interpretuje tekst w kontekście jego  subiektywnego charakteru
– omawia fragmenty o znaczeniach metaforycznych
– ustosunkowuje się do refleksji autora o świecie 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem zawartych w nim refleksji o świecie 

Magdalena Tulli

Szum

– czyta tekst ze zrozumieniem
– zna pojęcie autokreacja
– wskazuje fragmenty opisujące emocje
– według wzoru pisze list

– opowiada, o czym mówi tekst
– dostrzega w tekście przejawy autokreacji
– omawia prezentowane emocje
– pisze list

– wskazuje główne zagadnienia poruszane w tekście
– omawia na podstawie tekstu zjawisko autokreacji
– omawia przejawy prezentowanych emocji
– pisze ciekawy, rozwinięty list

– określa problematykę tekstu
– interpretuje tekst z punktu widzenia działań autokreacyjnych
– przedstawia źródła prezentowanych emocji
– pisze ciekawy list, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki autokreacji

Alina Szapocznikow

Autoportret I
– Autoportret II (rzeźby)

– wie, że rzeźba jest jedną z dziedzin sztuki
– wyjaśnia, co oznacza słowo autoportret
– wymienia podstawowe elementy obu rzeźb
– wstępnie jedną z rzeźb,  ma świadomość, że niektóre elementy rzeźb maja znaczenie symboliczne
– wie, że rzeźby są zrobione z różnych materiałów

– rozpoznaje rzeźbę wśród innych dzieł sztuki
– wyjaśnia tytuły rzeźb
– wymienia elementy obu rzeźb
– opisuje obydwie rzeźby
– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– nazywa materiały, z których wykonane zostały rzeźby

– omawia specyfikę rzeźby jako dzieła sztuki
– wypowiada się na temat tytułu rzeźb
– porównuje elementy obu rzeźb
– dokładnie opisuje rzeźby
– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia rzeźby z uwzględnieniem materiału, z którego zostały zrobione

– przypomina i omawia poznane do tej pory rzeźby
– wyjaśnia tytuły rzeźb w kontekście tego, co przedstawiają
– omawia elementy obu rzeźb
– opisuje porównawczo obie rzeźby
– wyjaśnia symboliczne znaczenia elementów dzieł
– wyjaśnia, jak materiał, z którego zostały wykonane rzeźby, wpływa na znaczenia dzieł

– samodzielnie interpretuje rzeźby ze szczególnym uwzględnieniem ich metaforycznych znaczeń 

Wirtualny spacer – autoportrety uczniów

– we wskazanym programie tworzy pod kierunkiem autoportret

– w samodzielnie wybranym programie tworzy autoportret

– w samodzielnie wybranym programie tworzy ciekawy autoportret

– tworzy autoportret odzwierciedlający jego indywidualne cechy

– w samodzielnie wybranym programie tworzy interesujący autoportret, wykorzystuje elementy symboliczne

                                                                                                      ŚCIEŻKI ŻYCIA

Zbigniew Herbert

Życiorys

– rozpoznaje życiorys wśród innych form użytkowych
– rozróżnia lirykę bezpośrednią i pośrednią
– gromadzi informacje o bohaterze lirycznym
– wskazuje wersy pozwalające określić sytuację liryczną
– dostrzega wewnętrzną kompozycję wiersza
– wskazuje wersy, w których jest mowa o wartościach
– nazywa uczucia

– wie, czym cechuje się życiorys jako forma wypowiedzi
– dostrzega w utworze lirykę bezpośrednią
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– rozpoznaje sytuację liryczną
– dzieli tekst na części kompozycyjne ze względu na formy czasu
– nazywa wartości ważne dla bohatera
– wypowiada się na temat uczuć bohatera

– wymienia wyróżniki życiorysu
– wyjaśnia, dlaczego wiersz reprezentuje lirykę bezpośrednią
– przedstawia informacje o bohaterze lirycznym
– wskazuje składniki sytuacji lirycznej
– omawia kompozycję wewnętrzną utworu
– omawia wartości ważne dla bohatera
– wskazuje źródła uczuć

– omawia życiorys jako użytkową formę wypowiedzi
– dostrzega subiektywizm wypowiedzi poetyckiej
– przedstawia dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
– omawia sytuację liryczną
– omawia kompozycję wewnętrzną utworu w kontekście jego zawartości treściowej
– omawia światopogląd bohatera lirycznego
– omawia uczucia bohatera i ich źródła

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem światopoglądu i  postawy życiowej osoby mówiącej (bohatera lirycznego)

Wisława Szymborska

Pisanie życiorysu

– rozpoznaje życiorys wśród innych form użytkowych
– przypomina, co to jest frazeologizm
– wie, na czym polega ironia
– wskazuje wersy mówiące o człowieku
– dostrzega relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu

– wie, czym cechuje się życiorys jako forma wypowiedzi
– wskazuje w wierszu frazeologizmy
– dostrzega w wierszu ironię
– odtwarza obraz człowieka utrwalony w wierszu
– omawia relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu

– wymienia wyróżniki życiorysu
– wyjaśnia znaczenia związane z frazeologizmami
– wyjaśnia, przeciwko czemu skierowana jest ironia
– omawia obraz człowieka ukazany w  wierszu
– tworzy wypowiedź na temat relacji między człowiekiem i światem ukazanych w wierszu

– omawia życiorys jako użytkową formę wypowiedzi
– wyjaśnia funkcję frazeologizmów w utworze
– interpretuje znaczenia związane z kategorią ironii zastosowaną w wierszu
– tworzy rozbudowaną wypowiedź prezentującą obraz człowieka ukazany w wierszu
– ocenia relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem relacji między człowiekiem i światem

Piotr Dumała

Ściany (film animowany)

– ogląda uważnie film
– dostrzega filmowe metafory
– zna pojęcie everyman
– zwraca uwagę na muzykę w filmie

– przedstawia swoje pierwsze wrażeniu po obejrzeniu filmu
– wskazuje sceny zawierające metafory
– wie, kto to jest everyman
– wypowiada się na temat muzyki w  filmie

– odtwarza treściową zawartość poszczególnych scen filmu
– wyjaśnia znaczenia filmowych metafor
– wyjaśnia, kto to jest everyman
– ocenia muzykę w filmie

– opowiada własnymi słowami fabułę filmu
– interpretuje metaforyczne znaczenia filmu
– wykorzystuje  pojęcie everyman do interpretacji filmu
– ocenia muzykę filmu w kontekście jego znaczeń

– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanych środków filmowych dla kreowania znaczeń metaforycznych

Wirtualny spacer – przedstawianie siebie

– pod kierunkiem przygotowuje autoprezentację

– przygotowuje autoprezentację

– przygotowuje rozbudowaną autoprezentację

– przygotowuje w ciekawej formie autoprezentację

– samodzielnie przygotowuje rozwiniętą, ciekawą autoprezentację

                                                                                               KSZTAŁCENIE JĘZYKOWE

                                                                                                            FONETYKA

Głoska i litera

– rozróżnia pojęcia litera i głoska
– zna główne sposoby zapisywania głosek
– dzieli proste wyrazy na litery i głoski
– wie, że i może pełnić w wyrazach różne funkcje 

– wie, co to jest głoska i litera
– zna sposoby zapisywania głosek
– dzieli wyrazy na litery i głoski
– zna funkcje litery i w wyrazach

– wyjaśnia, czym jest głoska, a czym litera
– wymienia różnorodne sposoby zapisywania głosek
– dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– podaje przykłady roli i w wyrazach 

– omawia rozróżnienie w języku na litery i głoski
– omawia wszystkie sposoby zapisywania głosek
–  bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– omawia funkcje litery i w wyrazach

– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na litery i głoski
– bezbłędnie określa rolę i w wyrazach

Podział głosek

– odróżnia samogłoski od spółgłosek
– wie, które narządy artykulacyjne biorą udział w powstawaniu głosek
– określa podstawowe cechy głosek

– rozróżnia samogłoski i spółgłoski
– wymienia podstawowe narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek

– wymienia wszystkie samogłoski, odróżnia spółgłoski
– wymienia narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek

– wyjaśnia, czym różnią się samogłoski od spółgłosek
– omawia rolę poszczególnych narządów  w artykulacji głosek
– określa cechy głosek

– omawia proces powstawania głosek
– bezbłędnie określa cechy głosek 

Upodobnienia głosek

– wie, że istnieje zjawisko upodobnienia głosek
– zna podstawowe rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa podstawowe rodzaje upodobnień 

– wie, na czym polegają upodobnienia głosek
– zna różne rodzaje upodobnień, zaznacza i nazywa upodobnienia

– omawia upodobnienia głosek
– zna wszystkie rodzaje upodobnień
– poprawnie zaznacza i nazywa upodobnienia

– tłumaczy mechanizm powstawania upodobnień głosek
– omawia wszystkie rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa wszystkie rodzaje upodobnień

– rozpoznaje wszystkie rodzaje upodobnień, nazywa je, poprawnie wymawia 

Sylaba

– wie, co to jest sylaba
– wie, że sylaby mogą się kończyć na samogłoskę lub spółgłoskę
– dzieli proste wyrazy na sylaby 

– izoluje sylabę w wyrazie
– rozpoznaje sylaby otwarte i zamknięte

– dzieli wyrazy na sylaby

– rozpoznaje różne sylaby w wyrazie
– nazywa, która sylaba jest zamknięta, a która otwarta
– dzieli trudne wyrazy na sylaby

– wyjaśnia, czym jest sylaba
– wyjaśnia, kiedy sylaba jest otwarta, kiedy zamknięta
– bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na sylaby

– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na sylaby

Akcent wyrazowy i zdaniowy

– ma świadomość konieczności poprawnego akcentowania wyrazów
– stara się poprawnie akcentować wyrazy
– wie, że są wyrazy bezakcentowe 

– wie, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wyrazy
– wymienia przykłady wyrazów bezakcentowych

– omawia akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje niemal wszystkie wyrazy
– wymienia różnorodne przykłady wyrazów bezakcentowych 

– wyjaśnia, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wszystkie wyrazy
– zna wyrazy bezakcentowe

– bezbłędnie stosuje akcent w swoich wypowiedziach 

Zebranie i powtórzenie wiadomości

– rozróżnia pojęcia litera i głoska
– zna główne sposoby zapisywania głosek
– dzieli proste wyrazy na litery i głoski
– wie, że i może pełnić w wyrazach różne funkcje
– odróżnia samogłoski od spółgłosek
– wie, które narządy artykulacyjne biorą udział w powstawaniu głosek
– określa podstawowe cechy głosek
– wie, co to jest sylaba
– wie, że sylaby mogą się kończyć na samogłoskę lub spółgłoskę
– dzieli wyrazy na sylaby
– ma świadomość konieczności poprawnego akcentowania wyrazów
– stara się poprawnie akcentować wyrazy
– wie, że są wyrazy bezakcentowe
– wie, że istnieje zjawisko upodobnienia głosek
– zna podstawowe rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa podstawowe rodzaje upodobnień

– wie, co to jest głoska i litera
– zna sposoby zapisywania głosek
– dzieli wyrazy na litery i głoski
– zna funkcje litery i w wyrazach
– rozróżnia samogłoski i spółgłoski
– wymienia podstawowe narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– izoluje sylabę w wyrazie
– rozpoznaje sylaby otwarte i zamknięte, dzieli wyrazy na sylaby
– wie, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wyrazy
– wymienia przykłady wyrazów bezakcentowych
– wie, na czym polegają upodobnienia głosek
– zna różne rodzaje upodobnień, zaznacza i nazywa upodobnienia

– wyjaśnia, czym jest głoska, a czym litera
– wymienia różnorodne sposoby zapisywania głosek
– dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– podaje przykłady roli i w wyrazach
– wymienia wszystkie samogłoski, odróżnia spółgłoski
– wymienia narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– rozpoznaje różne sylaby w wyrazie
– nazywa, która sylaba jest zamknięta, a która otwarta
– dzieli trudne wyrazy na sylaby
– omawia akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje niemal wszystkie wyrazy
– wymienia różnorodne przykłady wyrazów bezakcentowych
– omawia upodobnienia głosek
– zna wszystkie rodzaje upodobnień
– poprawnie zaznacza i nazywa upodobnienia

– omawia rozróżnienie w języku na litery i głoski
– omawia wszystkie sposoby zapisywania głosek
–  bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– omawia funkcje litery i w wyrazach
– wyjaśnia, czym różnią się samogłoski od spółgłosek
– omawia rolę poszczególnych narządów  w artykulacji głosek
– określa cechy głosek
– wyjaśnia, czym jest sylaba
– wyjaśnia, kiedy sylaba jest otwarta, kiedy zamknięta
– bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na sylaby
– wyjaśnia, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wszystkie wyrazy
– zna wyrazy bezakcentowe
– tłumaczy mechanizm powstawania upodobnień głosek
– omawia wszystkie rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa wszystkie rodzaje upodobnień

– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na litery i głoski
– bezbłędnie określa rolę i w wyrazach
– omawia proces powstawania głosek
– bezbłędnie określa cechy głosek
– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na sylaby
– bezbłędnie stosuje akcent w swoich wypowiedziach, rozpoznaje wszystkie rodzaje upodobnień, nazywa je, poprawnie wymawia 

                                                                                               ZRÓŻNICOWANIE JĘZYKA

Treść i zakres znaczeniowy wyrazu

– ma świadomość różnicy między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– podaje treść i zakres znaczeniowy kilku wyrazów
– podaje kilka wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym

– wie, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– podaje treść i zakres znaczeniowy wyrazów
– podaje wyrazy o tym samym zakresie znaczeniowym

– wyjaśnia, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– dostrzega zależności między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– tworzy proste ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym

– omawia zagadnienie różnic między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– omawia relacje między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazu
– tworzy ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym

– bezbłędnie podaje treść i zakres znaczeniowy różnorodnych wyrazów 

Nazwy osobowe

– wie, że imiona i nazwiska to nazwy osobowe
– zna zasady pisowni nazw osobowych

– wyróżnia spośród nazw własnych  nazwy osobowe
– stosuje zasady pisowni nazw osobowych

– ma podstawową wiedzę na temat powstawania nazw osobowych
– poprawnie zapisuje nazwy osobowe 

– wie, jak powstawały nazwy osobowe
– bezbłędnie zapisuje nazwy osobowe

– omawia proces powstawania nazw osobowych, zapisuje je bezbłędnie 

Odmiana imion i nazwisk

– poprawnie odmienia proste nazwy osobowe

– poprawnie odmienia większość nazw osobowych

– poprawnie odmienia niemal wszystkie nazwy osobowe

– poprawnie odmienia wszystkie nazwy osobowe

– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw osobowych

Nazwy miejscowe

– wie, czego dotyczą nazwy miejscowe
– zna zasady pisowni nazw miejscowych 

– wyróżnia spośród nazw własnych nazwy miejscowe
– przedstawia zasady pisowni nazw miejscowych

– podaje kilka przykładów różnych nazw miejscowych
– stosuje zasady pisowni nazw miejscowych

– podaje różnorodne przykłady nazw miejscowych
– bezbłędnie zapisuje nazwy miejscowe 

– swobodnie posługuje się nazwami miejscowymi 

Odmiana nazw miejscowych

– wie, że nazwy miejscowe podlegają odmianie przez przypadki 

– poprawnie odmienia najbardziej powszechne nazwy miejscowe 

– poprawnie odmienia większość nazw miejscowych

– poprawnie odmienia wszystkie nazwy miejscowe

– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw miejscowych 

Nazwy mieszkańców

– wie, jak tworzy się nazwy mieszkańców
– zna zasady pisowni nazw mieszkańców

– tworzy poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– zapisuje poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców

– poprawnie tworzy większość nazw mieszkańców
– stosuje się do zasad ich pisowni 

–poprawnie tworzy nazwy mieszkańców
– poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców

– poprawnie tworzy i zapisuje wszystkie nazwy mieszkańców 

Kolokwializmy

– zna pojęcie kolokwializmu
– wie, kiedy można używać kolokwializmów

– wie, jakie wyrazy i związki wyrazowe są kolokwializmami, nie nadużywa kolokwializmów

– podaje kilka przykładów kolokwializmów
– wie, dla jakiego stylu  języka są typowe kolokwializmy

– podaje przykłady kolokwializmów
– wyjaśnia, kiedy używanie kolokwializmów jest błędem

– używa kolokwializmów tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione 

Wyrazy rodzime i zapożyczone

– wyróżnia popularne wyrazy zapożyczone
– zna zasady pisowni wyrazów zapożyczonych

– podaje kilka przykładów wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– omawia zasady pisowni wyrazów zapożyczonych

– podaje przykłady wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– stosuje zasady pisowni wyrazów zapożyczonych

– rozróżnia wyrazy rodzime i zapożyczone

– poprawnie zapisuje wyrazy zapożyczone

– omawia proces zapożyczania wyrazów 

Regionalne odmiany języka

– wie, że obok języka ogólnopolskiego istnieją regionalne odmiany języka
– zna podstawowe rodzaje dialektyzmów
– próbuje czytać  tekst pisany gwarą 

– wie co to jest dialekt i gwara
– zna rodzaje dialektyzmów
– czyta tekst pisany gwarą 

– wyjaśnia, co to jest dialekt i gwara
– podaje przykłady rożnych rodzajów dialektyzmów
– czyta płynnie tekst pisany gwarą

– podaje przykłady regionalnych odmian języka
– rozpoznaje rodzaje dialektyzmów
– czyta ze zrozumieniem tekst pisany gwarą

– omawia specyfikę różnych regionalnych odmian języka  

Zebranie i powtórzenie wiadomości

– ma świadomość różnicy między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– podaje treść i zakres znaczeniowy kilku wyrazów
– podaje kilka wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– wie, że imiona i nazwiska to nazwy osobowe
– zna zasady pisowni nazw osobowych
– poprawnie odmienia proste nazwy osobowe
– wie, czego dotyczą nazwy miejscowe
– zna zasady pisowni nazw miejscowych
– wie, że nazwy miejscowe podlegają odmianie przez przypadki
– wie, jak tworzy się nazwy mieszkańców
– zna zasady pisowni nazw mieszkańców
– zna pojęcie kolokwializmu
– wie, kiedy można używać kolokwializmów
– wyróżnia popularne wyrazy zapożyczone
– zna zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wie, że obok języka ogólnopolskiego istnieją regionalne odmiany języka
– zna podstawowe rodzaje dialektyzmów
– próbuje czytać  tekst pisany gwarą

– wie, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– podaje treść i zakres znaczeniowy wyrazów
– podaje wyrazy o tym samym zakresie znaczeniowym
– wyróżnia spośród nazw własnych  nazwy osobowe
– stosuje zasady pisowni nazw osobowych
– poprawnie odmienia większość nazw osobowych
– wyróżnia spośród nazw własnych nazwy miejscowe
– przedstawia zasady pisowni nazw miejscowych
– poprawnie odmienia najbardziej powszechne nazwy miejscowe
– tworzy poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– zapisuje poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– wie, jakie wyrazy i związki wyrazowe są kolokwializmami, nie nadużywa kolokwializmów
– podaje kilka przykładów wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– omawia zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wie co to jest dialekt i gwara
– zna rodzaje dialektyzmów
– czyta tekst pisany gwarą

– wyjaśnia, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– dostrzega zależności między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– tworzy proste ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– ma podstawową wiedzę na temat powstawania nazw osobowych
– poprawnie zapisuje nazwy osobowe
– poprawnie odmienia niemal wszystkie nazwy osobowe
– podaje kilka przykładów różnych nazw miejscowych
– stosuje zasady pisowni nazw miejscowych
– poprawnie odmienia większość nazw miejscowych
– poprawnie tworzy większość nazw mieszkańców
– stosuje się do zasad ich pisowni
– podaje kilka przykładów kolokwializmów
– wie, dla jakiego stylu  języka są typowe kolokwializmy
– podaje przykłady wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– stosuje zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wyjaśnia, co to jest dialekt i gwara
– podaje przykłady rożnych rodzajów dialektyzmów
– czyta płynnie tekst pisany gwarą

– omawia zagadnienie różnic między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– omawia relacje między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazu
– tworzy ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– wie, jak powstawały nazwy osobowe
– bezbłędnie zapisuje nazwy osobowe
– poprawnie odmienia wszystkie nazwy osobowe
– podaje różnorodne przykłady nazw miejscowych
– bezbłędnie zapisuje nazwy miejscowe
– poprawnie odmienia wszystkie nazwy miejscowe
– poprawnie tworzy nazwy mieszkańców
– poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców
– podaje przykłady kolokwializmów
– wyjaśnia, kiedy używanie kolokwializmów jest błędem
– rozróżnia wyrazy rodzime i zapożyczone, poprawnie zapisuje wyrazy zapożyczone
– podaje przykłady regionalnych odmian języka
– rozpoznaje rodzaje dialektyzmów
– czyta ze zrozumieniem tekst pisany gwarą

– bezbłędnie podaje treść i zakres znaczeniowy różnorodnych wyrazów
– omawia proces powstawania nazw osobowych, zapisuje je bezbłędnie
– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw osobowych
– swobodnie posługuje się nazwami miejscowymi
– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw miejscowych
– poprawnie tworzy i zapisuje wszystkie nazwy mieszkańców
– używa kolokwializmów tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione
– omawia proces zapożyczania wyrazów
– omawia specyfikę różnych regionalnych odmian języka  

                                                                               KOMUNIKACJA I KULTURA JĘZYKA

Poprawne używanie słownictwa

– stosuje proste związki wyrazowe
– zna pojęcie szablonu językowego 

– wie, co to są związki wyrazowe
– rozpoznaje szablony językowe

– wyjaśnia, co to są związki wyrazowe
– unika stosowania szablonów językowych 

– wyjaśnia mechanizm tworzenia związków wyrazowych
– krytycznie ocenia stosowanie szablonów językowych

– świadomie i celowo stosuje poprawne związki wyrazowe w wypowiedziach
– unika stosowania szablonów językowych, krytycznie ocenia je w cudzych wypowiedziach

Norma językowa

– wie, że w działaniach językowych należy stosować się do norm językowych
– wie, że istnieją różne normy językowe
– w swoich wypowiedziach stara się stosować do norm językowych 

– wie, co to jest norma językowa
– odróżnia normę wzorcową od użytkowej i potocznej, stosuje się do norm językowych w większości swoich wypowiedzi

– wstępnie wyjaśnia na czym polega norma językowa
– rozróżnia różne rodzaje norm językowych
– przestrzega norm językowych  niemal we wszystkich wypowiedziach 

– wyjaśnia, na czym polega i czego dotyczy norma językowa
– rozróżnia wszystkie normy językowe
– zawsze stosuje się do odpowiednich norm językowych w swoich wypowiedziach

– świadomie stosuje się w swoich wypowiedziach do norm językowych różnego rodzaju

Błąd językowy

– wie, że w wypowiedziach powinno unikać się błędów językowych
– rozpoznaje innowacje językowe
– zna podstawowe rodzaje błędów językowych 

– wie, co to jest błąd językowy
– odróżnia innowacje językowe od błędów językowych

– rozpoznaje różne rodzaje błędów językowych

– wyjaśnia, co to jest błąd językowy
– wyjaśnia, w jakich okolicznościach stosowane są innowacje językowe
– klasyfikuje większość błędów językowych

– wyjaśnia mechanizm popełniania błędów i usterek językowych
– ocenia innowacje językowe
– klasyfikuje rodzaje błędów językowych

– świadomie unika popełniania błędów językowych, zna ich rodzaje i mechanizm powstawiania

Manipulacja językowa

– zna pojęcie manipulacji językowej
– dostrzega językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej

– stara się nie poddawać manipulacji językowej 

– wie, na czym polega manipulacja językowa
– zna podstawowe sposoby manipulacji językowej
– nie poddaje się manipulacji językowej

– wyjaśnia, na czym polega manipulacja językowa
– omawia językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej
– skutecznie nie poddaje się manipulacji językowej

– wyjaśnia, czym różni się manipulacja językowa od perswazji
– wyjaśnia językowe mechanizmy manipulacji językowej
– przeciwstawia się manipulacji językowej 

– świadomie i skutecznie przeciwstawia się manipulacji językowej 

Zebranie i powtórzenie wiadomości

– stosuje proste związki wyrazowe
– zna pojęcie szablonu językowego
– wie, że w działaniach językowych należy stosować się do norm językowych
– wie, że istnieją różne normy językowe
– w swoich wypowiedziach stara się stosować do norm językowych
– wie, że w wypowiedziach powinno unikać się błędów językowych
– rozpoznaje innowacje językowe
– zna podstawowe rodzaje błędów językowych
– zna pojęcie manipulacji językowej
– dostrzega językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej

– stara się nie poddawać manipulacji językowej

– wie, co to są związki wyrazowe
– rozpoznaje szablony językowe
– wie, co to jest norma językowa
– odróżnia normę wzorcową od użytkowej i potocznej, stosuje się do norm językowych w większości swoich wypowiedzi
– wie, co to jest błąd językowy
– odróżnia innowacje językowe od błędów językowych rozpoznaje różne rodzaje błędów językowych
– wie, na czym polega manipulacja językowa
– zna podstawowe sposoby manipulacji językowej
– nie poddaje się manipulacji językowej

– wyjaśnia, co to są związki wyrazowe
– unika stosowania szablonów językowych
– wstępnie wyjaśnia na czym polega norma językowa
– rozróżnia różne rodzaje norm językowych
– przestrzega norm językowych  niemal we wszystkich wypowiedziach
– wyjaśnia, co to jest błąd językowy
– wyjaśnia, w jakich okolicznościach stosowane są innowacje językowe
– klasyfikuje większość błędów językowych
– wyjaśnia, na czym polega manipulacja językowa
– omawia językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej
– skutecznie  nie poddaje się manipulacji językowej

– wyjaśnia mechanizm tworzenia związków wyrazowych
– krytycznie ocenia stosowanie szablonów językowych
– wyjaśnia, na czym polega i czego dotyczy norma językowa
– rozróżnia wszystkie normy językowe
– zawsze stosuje się do odpowiednich norm językowych w swoich wypowiedziach
– wyjaśnia mechanizm popełniania błędów i usterek językowych
– ocenia innowacje językowe
– klasyfikuje rodzaje błędów językowych
– wyjaśnia, czym różni się manipulacja językowa od perswazji
– wyjaśnia językowe mechanizmy manipulacji językowej
– przeciwstawia się manipulacji językowej

– świadomie i celowo stosuje poprawne związki wyrazowe w wypowiedziach
– unika stosowania szablonów językowych, krytycznie ocenia je w cudzych wypowiedziach
– świadomie stosuje się w swoich wypowiedziach do norm językowych różnego rodzaju
– świadomie unika popełniania błędów językowych, zna ich rodzaje i mechanizm powstawiania
– świadomie i skutecznie przeciwstawia się manipulacji językowej

                                                                                                        WIEM I UMIEM

Krzysztof Biedrzycki

Interpretacja – szkoła rozumienia

– czyta tekst ze zrozumieniem
– odróżnia analizę od interpretacji
– stawia pytania do tekstu
– dostrzega problematykę tekstu 

– wie, co składa się na analizę utworu literackiego
– wie, na czym polega interpretacja utworu literackiego
– formułuje podstawowe wnioski analityczne i interpretacyjne
– odczytuje podstawowe sensy utworu

– pod kierunkiem dokonuje analizy utworu literackiego
– pod kierunkiem dokonuje interpretacji utworu
– formułuje wnioski analityczne i interpretacyjne
– odczytuje sensy utworu

– dokonuje analizy utworu literackiego
– dokonuje interpretacji utworu literackiego
– formułuje wnioski analityczne i interpretacyjne związane z różnymi płaszczyznami tekstu
– rozpoznaje znaczenia dosłowne i naddane utworu

– samodzielnie dokonuje pełnej analizy i interpretacji utworu literackiego

Teksty przemówień uczniowskich

– wyróżnia przemówienie spośród innych form wypowiedzi
– wie, że istnieją środki retoryczne, wymienia przynajmniej jeden z nich
– wie, że wypowiedź powinna być spójna
– wie, że przemówienie dzieli się na części kompozycyjne
– zna pojęcie perswazji
– wie, że istnieją pozasłowne elementy wypowiedzi
– pisze i wygłasza krótkie przemówienie

– wie, czym cechuje się przemówienie
– wymienia kilka środków retorycznych
– wie, jakimi sposobami osiągać spójność wypowiedzi, zna części kompozycyjne przemówienia
– wie, na czym polega perswazja

– zna pozasłowne elementy wypowiedzi

– pisze i wygłasza przemówienie

– wymienia cechy przemówienia jako formy wypowiedzi
– stosuje środki retoryczne
– stosuje środki spójnościowe
– dzieli tworzony tekst przemówienia na właściwe części kompozycyjne
– wyjaśnia, na czym polega perswazja
– omawia pozasłowne elementy wypowiedzi

– tworzy i w odpowiedni sposób wygłasza przemówienie

– omawia cechy przemówienia jako formy wypowiedzi
– celowo i funkcjonalnie stosuje środki retoryczne
– świadomie i funkcjonalnie stosuje środki spójnościowe
– świadomie i funkcjonalnie dzieli tworzony tekst przemówienia na właściwe części kompozycyjne
– świadomie stosuje środki perswazyjne
– stosuje pozasłowne środki wypowiedzi
– tworzy przekonywujące przemówienie, wygłasza je – stosuje pozasłowne środki wypowiedzi 

– pisze i wygłasza oddziałujące na odbiorców przemówienie

– celowo i funkcjonalnie stosuje środki retoryczne, perswazyjne

– stosuje pozajęzykowe środki przy wygłaszaniu tekstu przemówienia 

Test końcowy

– udziela poprawnych odpowiedzi na więcej niż połowę z liczby pytań i poleceń 

– udziela poprawnych odpowiedzi na trzy czwarte liczby pytań i poleceń

– udziela poprawnych odpowiedzi na większość z liczby pytań i poleceń

– udziela poprawnych odpowiedzi niemal na wszystkie pytania i polecenia

– udziela poprawnych odpowiedzi na wszystkie pytania i polecenia